Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Ministra Zdrowia w sprawie wzrostu liczby amputacji kończyn dolnych przeprowadzanych w Polsce.

Zaniepokojenie Rzecznika Praw Obywatelskich wzbudziły pojawiające się w mediach informacje o zwiększającej się liczbie amputacji kończyn przeprowadzanych w Polsce. Wbrew tendencjom panującym w innych krajach, wskaźnik amputacji w Polsce rośnie, co jest ewenementem w skali europejskiej. Zdaniem specjalistów, skuteczną metodą zmniejszenia liczby amputacji kończyn dolnych byłaby odpowiednia profilaktyka, którą mogliby przeprowadzać lekarze rodzinni. Rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej przewiduje wśród świadczeń gwarantowanych świadczenia z zakresu profilaktyki chorób układu krążenia. Rzecznik ma jednak wątpliwości, czy profilaktyka chorób układu krążenia w ramach podstawowej opieki zdrowotnej w jej obecnym kształcie uwzględnia potrzebę wczesnego wykrywania schorzeń, które w drastycznych przypadkach mogą zagrażać pacjentowi amputacją kończyn. Profilaktyka ma natomiast o tyle istotne znaczenie, że schorzenia takie jak choroba obwodowego układu krążenia mogą przebiegać bezobjawowo. Liczba amputacji pozwala jednak stwierdzić, że obecnie istniejące mechanizmy są niewystarczające. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się z prośbą o przedstawienie stanowiska w sprawie, w szczególności o wskazanie działań podejmowanych w celu zredukowania liczby amputacji kończyn dolnych.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Minister Zdrowia (03.11.2014 r.) wyjaśnił, że liczba amputacji kończyn dolnych, z różnych przyczyn medycznych (m.in. choroby układu krążenia, cukrzyca, choroby skóry i tkanki podskórnej, urazy i nowotwory skóry oraz kości kończyn górnych i dolnych), w ujęciu całego kraju, w latach 2005–2013 utrzymuje się na stałym poziomie, około 8 tys. amputacji rocznie. Również według stanowiska prezentowanego przez Konsultanta Krajowego w dziedzinie chirurgii naczyniowej, Polska nie jest krajem o największej liczbie amputacji kończyn dolnych ani w Europie, ani na świecie. Jednocześnie należy zwrócić uwagę na finansowane przez NFZ ze środków publicznych świadczenia opieki zdrowotnej, związane z udrażnianiem naczyń kończyn dolnych, tj. zabiegi rewaskularyzacji. Jak wynika z danych statystycznych, liczba wykonywanych procedur udrażniania naczyń, a także nakłady na te świadczenia systematycznie rosną. Odnosząc się do kwestii działań podejmowanych w celu ograniczenia liczby amputacji poinformowano w odpowiedzi, że dotychczas podejmowane działania nakierowane były głównie na poprawę efektywności leczenia pacjentów z cukrzycą na poziomie podstawowej opieki zdrowotnej oraz ambulatoryjnej opieki specjalistycznej. Ponadto NFZ, uwzględniając potrzebę interdyscyplinarnej opieki nad pacjentami z cukrzycą, od 2008 roku wprowadził do kontraktowania w ramach ambulatoryjnej opieki specjalistycznej kompleksową ambulatoryjną opiekę specjalistyczną nad pacjentem z cukrzycą. Dodatkowo Prezes NFZ podpisując w dniu 31 lipca 2014 r. zarządzenie Nr 51/2014/DSOZ zmieniające zarządzenie w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów w rodzaju świadczenia zdrowotne kontraktowane odrębnie, wprowadził osobną umowę i finansowanie dla kompleksowego leczenia ran przewlekłych.