Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Ministra Zdrowia w sprawie dostępności świadczeń rehabilitacji leczniczej.

Najwyższa Izba Kontroli krytycznie oceniła skomplikowany model finansowania przez Narodowy Fundusz Zdrowia rehabilitacji leczniczej, nieuwzględniający najważniejszego miernika procesu rehabilitacji, jakim jest końcowy rezultat interwencji terapeutycznej. Warunkiem skutecznej rehabilitacji leczniczej jest jej wczesne zapoczątkowanie. Ustalenia kontroli wskazują jednak, że założenie to nie jest realizowane. Pomimo wzrostu nakładów pogarsza się bowiem dostęp do rehabilitacji leczniczej. Zdaniem NIK, Minister Zdrowia nie dokonywał oceny dostępności świadczeń rehabilitacyjnych w konsultacji z samorządami wojewódzkimi, do czego był ustawowo zobowiązany. Ponadto nie określił wskaźników dotyczących liczby czynnych zawodowo lekarzy specjalistów z zakresu rehabilitacji, a także nie wykorzystywał w wystarczającym stopniu informacji o realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego programach zdrowotnych dotyczących rehabilitacji leczniczej. Nie wprowadzono również prawnych standardów postępowania w rehabilitacji leczniczej, pomimo licznych apeli autorytetów środowiska medycznego oraz umocowania Ministra Zdrowia do działania w tym zakresie. Nadal nie zostały uregulowane zasady wykonywania zawodu fizjoterapeuty, co stwarza potencjalne zagrożenia dla bezpieczeństwa zdrowotnego pacjentów. Spostrzeżenia i uwagi NIK potwierdza treść skarg oraz opinii i wniosków kierowanych do Rzecznika Praw Obywatelskich. Opisana sytuacja stanowi zagrożenie dla realizacji praw pacjentów oraz bezpieczeństwa zdrowotnego obywateli i wymaga radykalnej zmiany. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o zajęcie stanowiska w sprawie.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Minister Zdrowia (02.12.2014 r.) wyjaśnił, że wzrost nakładów finansowych na rehabilitację leczniczą nie zrównoważył wzrastającego popytu na przedmiotowe świadczenia zdrowotne. W opinii NFZ głównymi przyczynami wydłużającego się czasu oczekiwania na świadczenia rehabilitacyjne mogą być m.in. wielokrotne wpisywanie się na listy oczekujących na to samo świadczenie u wielu świadczeniodawców, nadmiarowość wystawianych skierowań, brak parametrów służących ocenie jakości i skuteczności podjętej rehabilitacji, starzenie się społeczeństwa, wzrost liczby wypadków oraz chorób cywilizacyjnych. W związku z licznymi nieprawidłowościami w prowadzeniu list oczekujących Minister Zdrowia zaproponował przyjęte przez Sejm RP w ustawie z dnia 22 lipca 2014 r. o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw, nowe narzędzia umożliwiające skuteczny monitoring list oczekujących. Odnosząc się do zagadnienia efektywności wykorzystania środków finansowych przeznaczonych na rehabilitację leczniczą Minister Zdrowia wyjaśnił, że środki finansowe przeznaczone na realizację świadczeń gwarantowanych w rodzaju rehabilitacja lecznicza są zgodne z planem finansowym na dany rok oraz planem zakupów przygotowywanym przez dyrektorów oddziałów wojewódzkich. Minister Zdrowia wystosował pismo do Konsultantów Krajowych w dziedzinach rehabilitacji medycznej, fizjoterapii oraz do Prezesów Polskiego Towarzystwa Rehabilitacji i Polskiego Towarzystwa Fizjoterapii dotyczące propozycji rozważenia możliwości zainicjowania i podjęcia działań mających na celu wypracowanie standardów postępowania medycznego w zakresie rehabilitacji leczniczej. To z kolei umożliwi stworzenie systemu efektywniejszego wykorzystania funduszy przeznaczonych na rehabilitację. Ponadto Minister Zdrowia podkreślił, że resort podejmuje działania mające na celu uregulowanie zasad wykonywania zawodu fizjoterapeuty. W wyniku podjętych prac został przygotowany projekt ustawy o zawodzie fizjoterapeuty.