Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie braku zabezpieczeń łóżek piętrowych w jednostkach penitencjarnych.

Rzecznik Praw Obywatelskich otrzymuje wnioski od osób pozbawionych wolności, które podnoszą problem braku zabezpieczeń górnych łóżek piętrowych, chroniących przed upadkiem. W wyniku dotychczasowej korespondencji Rzecznik uzyskał w 2010 r. zapewnienie, że kwestia ta zostanie uregulowana przy najbliższej nowelizacji rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie warunków bytowych osób osadzonych w zakładach karnych i aresztach śledczych. Nowe rozporządzenie z dnia 28 stycznia 2014 r. nie uwzględniło postulatów Rzecznika. Zgodnie z uwagami do załącznika tego rozporządzenia, dopuszcza się piętrowanie dwóch łóżek, w którym górne powinno być zabezpieczone barierką oraz wyposażone w drabinkę, wyłącznie w celach mieszkalnych przeznaczonych dla osadzonych stwarzających poważne zagrożenie społeczne albo poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa zakładu karnego lub aresztu śledczego. Regulacja ta natomiast nie dotyczy pozostałej części osadzonych przebywających w jednostkach penitencjarnych, którzy mogą korzystać z łóżek piętrowych, bez zabezpieczeń. W ocenie Rzecznika rozwiązanie to narusza konstytucyjną zasadę równości i nie znajduje racjonalnego uzasadnienia. Wątpliwości budzi też umieszczanie piętrowych łóżek w oddziałach dla więźniów niebezpiecznych. Systematycznie zmniejsza się bowiem liczba osadzonych zakwalifikowanych do tej kategorii. Ponadto obowiązujące przepisy wyraźnie stanowią, że w celi mieszkalnej umieszcza się nie więcej niż trzech osadzonych niebezpiecznych, przy czym w praktyce osadzenie tej kategorii przebywają w celach pojedynczo. W toku prac legislacyjnych kolejne projekty rozporządzenia przewidywały wprowadzenie wymogu stosowania w łóżkach piętrowych zabezpieczeń przed upadkiem. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o rozważenie stosownej nowelizacji omawianego rozporządzenia.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Minister Sprawiedliwości (19.12.2014 r.) poinformował, że kwestia regulacji prawnej, która wprowadziłaby wymóg stosowania w łóżkach koszarowych, podlegających piętrowaniu zabezpieczeń przed upadkiem, była przedmiotem korespondencji z Rzecznikiem Praw Obywatelskich. Wynikiem tej korespondencji było m.in. objęcie w trakcie prac legislacyjnych nad projektem rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie warunków bytowych osób osadzonych w zakładach karnych i aresztach śledczych, uregulowania odnoszącego się do łóżek w celach mieszkalnych zarówno dla osadzonego, jak i dla osadzonych skazanych stwarzających poważne zagrożenie społeczne albo poważne zagrożenie dla zakładu lub bezpieczeństwa osadzonych w zakładach karnych typu zamkniętego w warunkach zapewniających wzmożoną ochronę społeczeństwa i bezpieczeństwa zakładu. Na ostatnim etapie prac odstąpiono jednak od uregulowania odnoszącego się do wszystkich osadzonych, pozostawiając zabezpieczenie górnych łóżek wyłącznie dla osadzonych „niebezpiecznych”. Ministerstwo Sprawiedliwości wraz z Centralnym Zarządem Służby Więziennej podejmuje starania, aby pomimo nieuregulowania w pełni kwestii poruszonej w rozporządzeniu, proces doposażenia łóżek w jednostkach penitencjarnych został rozwiązany jak najszybciej.