Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Ministra Zdrowia w sprawie tworzenia przez oddziały wojewódzkie NFZ list oczekujących na realizację zleceń na zaopatrzenie w wyroby medyczne.

Ze skarg obywateli kierowanych do Rzecznika Praw Obywatelskich, a także wyników kontroli Najwyższej Izby Kontroli wynika, że oddziały wojewódzkie Narodowego Funduszu Zdrowia wprowadzają okresowo listy oczekujących na potwierdzenie i realizację zleceń na zaopatrzenie w wybrane wyroby medyczne wydawane na zlecenie. Praktyka ta nie znajduje potwierdzenia w przepisach ustawowych, a ponadto prowadzi do nierównego traktowania świadczeniobiorców i nierównego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Tworzenie tego typu list oczekujących opiera się bowiem na niejasnych kryteriach, zarówno w zakresie tworzenia kolejek, jak i realizacji zleceń. Możliwość tworzenia w oddziałach wojewódzkich NFZ ewidencji zleceń oczekujących na potwierdzenie przewidują zarządzenia Prezesa NFZ ustalające postępowanie w sprawach zawarcia i realizacji umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w rodzaju zaopatrzenie w wyroby medyczne oraz warunki wymagane od świadczeniodawców. Warunki i zakres udzielania świadczeń zdrowotnych w ramach ubezpieczenia zdrowotnego określa ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. W myśl tej ustawy zaopatrzenie w wyroby medyczne przysługuje świadczeniobiorcom na podstawie zlecenia albo recepty wystawionych przez lekarza lub felczera ubezpieczenia zdrowotnego lub zlecenia albo recepty wystawionych przez pielęgniarkę lub położną na zasadach określonych w ustawie o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych. Ustawa o refundacji nie zawiera jednak przepisów pozwalających na tworzenie listy oczekujących na potwierdzenie i realizację zleceń na zaopatrzenie w wyroby medyczne wydawane na zlecenie ani nie upoważnia do uregulowania tej sprawy w drodze przepisów wykonawczych. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o podjęcie działań w celu uregulowania zasad tworzenia kolejek na wyroby medyczne zgodnie z obowiązującymi standardami konstytucyjnymi.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Minister Zdrowia (21.01.2014 r.) wyjaśnił, że zgodnie ze specyfiką świadczeń z zakresu zaopatrzenia w wyroby medyczne, wszystkie zlecenia na zaopatrzenie w wyroby medyczne powinny być potwierdzane na bieżąco. W przypadku zagrożenia przekroczenia wysokości kosztów przewidzianych w planie finansowym oddziału, oddział wojewódzki NFZ może tworzyć rejestr zleceń oczekujących na potwierdzenie. Przekroczenie kosztów określonych w planie finansowym oznaczałoby naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Tworzenie „kolejki” przez oddziały wojewódzkie NFZ dopuszczają od 2004 r. wszystkie kolejne zarządzenia Prezesa NFZ regulujące tę materię. Z informacji przekazanych przez Centralę NFZ wynika, że w 15 oddziałach wojewódzkich NFZ zlecenia potwierdzane są na bieżąco. Tylko w jednym oddziale prowadzona jest kolejka zleceń oczekujących na potwierdzenie do realizacji, a jej wprowadzenie było niezbędne dla zachowania dyscypliny finansowej. Oddział podjął jednak działania w wyniku których zostają uruchomione z kolejki wszystkie zlecenia oczekujące na potwierdzenie, tym samym zlecenia aktualnie ewidencjonowane będą również potwierdzane na bieżąco. Jednocześnie NFZ sukcesywnie zwiększa nakłady finansowe na realizację świadczeń opieki zdrowotnej w rodzaju zaopatrzenie w wyroby medyczne oraz ich naprawę.