Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie możliwości skorzystania przez cudzoziemców z rządowego programu dla rodzin wielodzietnych.

W Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich badano problem dotyczący możliwości skorzystania z rządowego programu dla rodzin wielodzietnych przez dwie grupy cudzoziemców, a mianowicie osoby posiadające zgodę na pobyt w Polsce ze względów humanitarnych oraz cudzoziemców, którym udzielono zgody na pobyt tolerowany. Zgodnie z przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 maja 2014 r. w sprawie szczegółowych warunków realizacji rządowego programu dla rodzin wielodzietnych uprawnienia wynikające z programu przysługują członkom rodziny wielodzietnej spełniającym warunki, o których mowa w ustawie o pomocy społecznej. Ustawa o pomocy społecznej wymienia obie grupy cudzoziemców jako uprawnionych do pomocy społecznej. W dniu 5 grudnia 2014 r. Sejm RP przyjął ustawę o Karcie Dużej Rodziny, która w założeniu ma zastąpić dotychczasowe regulacje. Zgodnie z tą ustawą, wydane na podstawie obecnie obowiązującego rozporządzenia Karty Dużej Rodziny zachowają swoją ważność do końca okresu, na jaki zostały przyznane, o ile ich posiadacze będą spełniać warunki określone w dotychczasowych przepisach. Jednocześnie nowa ustawa zawęża, w porównaniu do obecnych regulacji, katalog podmiotów uprawnionych do posiadania Karty. Wśród uprawnionych ustawa nie wymienia cudzoziemców posiadających zgodę na pobyt w Polsce ze względów humanitarnych ani osób, którym udzielono zgody na pobyt tolerowany. Jeżeli przyjąć, że obecnie obowiązujące regulacje dopuszczają możliwość uzyskania Karty Dużej Rodziny przez cudzoziemców przebywających w Polsce na podstawie takich zgód, to wejście w życie ustawy o Karcie Dużej Rodziny zmieni istniejący stan prawny i pozbawi wspomniane grupy cudzoziemców prawa do otrzymania takiego dokumentu. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o zajęcie stanowiska w sprawie dotyczącej możliwości skorzystania przez cudzoziemców posiadających zgodę na pobyt w Polsce ze względów humanitarnych oraz osób, którym udzielono zgody na pobyt tolerowany, z uprawnień rządowego programu dla rodzin wielodzietnych.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Minister Pracy i Polityki Społecznej (02.02.2015 r.) wyjaśnił, że ustawa o Karcie Dużej Rodziny jest rozwiązaniem systemowym, odrębnym od systemu pomocy społecznej. Stąd, kreując krąg adresatów tej ustawy, która systemowo wpisuje się w dział administracji rządowej „rodzina”, a nie dział administracji rządowej „zabezpieczenie społeczne”, nie uwzględniono cudzoziemców posiadających zgodę na pobyt w Polsce ze względów humanitarnych i tych, którym udzielono zgody na pobyt tolerowany. Takie rozwiązanie jest tożsame z rozwiązaniami zawartymi m.in. w ustawie o świadczeniach rodzinnych, w ustawie o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, czy w ustawie o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Celem ustawy o Karcie Dużej Rodziny, w przeciwieństwie do przepisów pomocy społecznej, nie jest zaspokojenie podstawowych potrzeb osób, które z różnych względów znalazły się w trudnej sytuacji życiowej, tak jak osoby, którym Państwo Polskie udzieliło schronienia na podstawie zgody na pobyt ze względów humanitarnych albo zgody na pobyt tolerowany. Z powyższych względów osoby te nie zostały uwzględnione jako beneficjenci omawianej ustawy.