Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Ministra Spraw Wewnętrznych w sprawie przypadków nieuznawania przez kierowników urzędów stanu cywilnego dokumentów przetłumaczonych przez zagranicznych tłumaczy przysięgłych.

Rzecznik Praw Obywatelskich otrzymuje informacje o nieuznawaniu przez niektórych Kierowników Urzędów Stanu Cywilnego tłumaczeń z języka obcego na język polski dokonanych przez tłumaczy przysięgłych, którzy nabyli kwalifikacje zawodowe poza granicami Polski. W ocenie Rzecznika kwestia ta nie jest uregulowana w sposób dostateczny w polskim porządku prawnym. Obecnie część kierowników USC akceptuje tłumaczenia z języka obcego na język polski sporządzone przez zagranicznych tłumaczy przysięgłych, a część odmawia zgody na ich uwzględnienie. W ocenie Rzecznika prowadzi to do podważenia zasady zaufania obywateli do demokratycznego państwa prawa. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się z prośbą o poinformowanie o zajętym w sprawie stanowisku oraz o ewentualnych działaniach Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, które mają na celu zmianę opisanego stanu rzeczy.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Minister Spraw Wewnętrznych (17.03.2015 r.) wyjaśnił, że wątpliwości spowodowane były interpretacją przepisu nieobowiązującego już rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 26 października 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania aktów stanu cywilnego, sposobu prowadzenia ksiąg stanu cywilnego, ich kontroli, przechowywania i zabezpieczenia oraz wzorów aktów stanu cywilnego, zaświadczeń i protokołów. Nowa ustawa z dnia 28 listopada 2014 r. Prawo o aktach stanu cywilnego, która weszła w życie z dniem 1 marca 2015 r., w sposób kompleksowy uregulowała kwestie dokonywania tłumaczenia dokumentów sporządzanych w języku obcym oraz udziału tłumaczy przy czynnościach z zakresu rejestracji stanu cywilnego. Na podstawie przepisów powyższej ustawy, dokumenty wystawione w języku obcym, składane kierownikowi Urzędu Stanu Cywilnego w związku z rejestracją stanu cywilnego, będą przedkładane wraz z urzędowym tłumaczeniem na język polski, dokonywanym przez tłumacza przysięgłego lub konsula. Ustawodawca doprecyzował, że chodzi tu o tłumacza przysięgłego wpisanego na listę prowadzoną przez Ministra Sprawiedliwości.
Ponadto ustawa zrównała tłumaczenia dokumentów dokonane przez tłumacza w państwie przyjmującym, a następnie poświadczone przez polskiego konsula z tłumaczeniami dokumentów wykonywanymi przez polskiego konsula, a także wprowadziła możliwość uznania tłumaczenia pośredniego, co oznacza, że w przypadku języków rzadko występujących będzie możliwe przyjmowanie przez kierownika Urzędu Stanu Cywilnego tłumaczenia dokonanego z języka sporządzenia aktu na język powszechnie znany polskiemu konsulowi, a następnie przetłumaczonego przez tego konsula na język polski. W przypadku braku tłumacza przysięgłego języka danego państwa na terytorium RP, ustawa dopuszcza złożenie tłumaczenia dokumentu zagranicznego potwierdzającego stan cywilny dokonanego przez konsula lub uprawnionego pracownika przedstawicielstwa dyplomatycznego państwa obcego na terytorium RP. Dla zachowania zgodności z prawem wspólnotowym ustawa przewiduje możliwość uznawania tłumaczeń wykonywanych przez tłumaczy przysięgłych uprawnionych w którymkolwiek z państw członkowskich UE lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Przyjęte rozwiązania powinny wyeliminować problemy z uznawaniem tłumaczeń zagranicznych dokumentów w zakresie procedowania spraw obszaru rejestracji stanu cywilnego.