Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie dokonywania zajęć rachunków bankowych w toku sądowego postępowania egzekucyjnego.

W wystąpieniu Rzecznik porusza kwestię terminowości przekazywania przez organy egzekucyjne informacji o uchyleniu zajęć komorniczych. Częstym zarzutem pojawiającym się w skargach kierowanych do Rzecznika jest brak automatycznego zwolnienia blokady na rachunku bankowym po zakończeniu lub umorzeniu postępowania egzekucyjnego. Dla obywateli niezrozumiałe jest, dlaczego nie mogą korzystać ze swoich środków znajdujących się na rachunkach bankowych, skoro postępowanie egzekucyjne już się nie toczy. W ocenie Prezesa Krajowej Rady Komorniczej przyczyną istniejących trudności w sprawnym przeprowadzaniu zwolnienia blokady na rachunku bankowym jest brak stosownych regulacji obligujących komorników sądowych do podejmowania czynności zmierzających do uchylenia zajęcia. Jednocześnie Prezes Krajowej Rady Komorniczej zwrócił uwagę na konieczność rozważenia zasadności uregulowania technicznych czynności komorników w kwestii uchylenia zajęć, w tym określenie momentu i podstawy dokonania tych czynności. Rzecznik Praw Obywatelskich podkreśla w wystąpieniu, iż nie do zaakceptowania jest stan, w którym na dłużnika przenoszone są negatywne konsekwencje braku jasnego określenia procedury zwalniania blokad na rachunkach bankowych. W ocenie Rzecznika należałoby podjąć działania zmierzające do wyeliminowania nieuzasadnionego pozbawienia obywateli możliwości korzystania ze środków zgromadzonych na rachunkach bankowych po umorzonej lub zakończonej egzekucji. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się z prośbą o ustosunkowanie się do przedstawionego problemu, także pod kątem ewentualnych zmian legislacyjnych.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Minister Sprawiedliwości (24.03.2015 r.) wyjaśnił, iż podczas trwających obecnie prac sejmowej Podkomisji stałej do spraw nowelizacji prawa cywilnego przyjęto, że wszystkie pisma komornika kierowane do banku prowadzącego zajęty rachunek będą przesyłane za pośrednictwem dedykowanego systemu teleinformatycznego. Będzie to obejmowało nie tylko zawiadomienia o zajęciu rachunku bankowego, ale również późniejsze pisma komornika kierowane do banku, w tym zawiadomienia o uchyleniu zajęcia. W projekcie ustawy przewidziano także zmianę upoważnienia ustawowego zawartego w ustawie o komornikach sądowych i egzekucji. Zakłada się, że na podstawie tej delegacji Minister Sprawiedliwości określi m.in. sposób wykonywania przez komornika czynności przy użyciu systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie egzekucyjne. Przewiduje się, że w rozporządzeniu zostanie wprowadzony przepis nakazujący niezwłoczne przesyłanie do banku pism mających wpływ na realizację zajęcia rachunku bankowego albo informujących o uchyleniu tego zajęcia. Wprowadzenie tych uregulowań wypełni istniejącą obecnie lukę w przepisach prawa, a ich stosowanie w praktyce powinno wyeliminować zjawisko utrzymywania zajęć rachunków bankowych mimo umorzenia egzekucji lub zakończenia postępowania egzekucyjnego.