Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Ministra Spraw Zagranicznych w sprawie pomocy udzielanej przez służby konsularne polskim obywatelom za granicą.

Rzecznik Praw Obywatelskich od lat monitoruje sytuację Polaków mieszkających bądź przebywających poza granicami kraju. W artykule prasowym przedstawiona została trudna sytuacji polskich kierowców, którzy spowodowali wypadek drogowy na terenie Białorusi i przebywają w białoruskich więzieniach. Oczekując na wyrok, przebywają w warunkach często urągających godności ludzkiej. Natomiast po wydaniu wyroku, najczęściej skazującego na bezwzględną karę pozbawienia wolności, są przenoszeni do łagrów, gdzie warunki odbywania kary są bardzo ciężkie. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się z prośbą o przekazanie szczegółowych informacji w tej sprawie, a w szczególności o wyjaśnienie, jakie środki podejmuje Ministerstwo Spraw Zagranicznych i służby konsularne w celu udzielania pomocy polskim kierowcom przebywającym w białoruskich więzieniach.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Minister Spraw Zagranicznych (18.05.2015 r.) wyjaśnił, że treść artykułu prasowego jest znana konsulom zajmującym się opieką nad osadzonymi. Artykuł porusza ważną tematykę, jednak w wielu miejscach jest subiektywny i nie uwzględnia realiów panujących na Białorusi. Konsulowie podejmują działania w momencie otrzymania informacji o aresztowaniu obywatela polskiego. Zazwyczaj konsul towarzyszy podczas wstępnego przesłuchania, zapewnia kontakt z rodziną. W razie potrzeby konsul kupuje z funduszu opieki podstawowe artykuły higieniczne i żywność dla aresztowanych. Problemem jest przewlekłość śledztw, trwających najczęściej po kilka miesięcy. Poważnym problemem w aresztach śledczych jest niska jakość i niewystarczająca ilość żywności. W celu pomocy polskim obywatelom konsul regularnie dostarcza osadzonym paczki żywnościowe. W trakcie spotkań z konsulem osadzeni najczęściej zgłaszają problemy z łamaniem prawa do korespondencji w języku ojczystym. Problemy te są rozwiązywane na bieżąco podczas spotkań z naczelnikami aresztów. Konsulowie udzielają wsparcia rodzinom aresztowanych m.in. poprzez wskazanie cieszących się zaufaniem urzędu kancelarii adwokackich, czy też pomocy w uzyskaniu wiz umożliwiających przyjazd najbliższych na Białoruś. W miarę możliwości konsulowie uczestniczą w procesach sądowych, nadzorując ich przebieg. Po skazaniu prawomocnym wyrokiem, więźniowie trafiają do kolonii karnej, która jest zakładem półotwartym. Osadzeni pracują w zakładach pracy na terenie miasta, samodzielnie robią zakupy i przygotowują posiłki. Zgodnie z regulaminem osadzeni mogą korzystać z telefonów komórkowych. Nie ma żadnych ograniczeń w kontaktach z rodziną w kraju. W razie jakichkolwiek problemów osadzeni kontaktują się telefonicznie z konsulem. Osadzeni w kolonii karnej regularnie otrzymują paczki żywnościowe oraz doraźne zapomogi bezzwrotne na zakup leków lub sfinansowanie leczenia, głównie stomatologicznego. Konsulowie stale działają na rzecz skrócenia wyroków dla obywateli RP. Z reguły kierowcy są warunkowo zwalniani za dobre sprawowanie po odbyciu połowy kary.