Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Ministra Środowiska w sprawie kar administracyjnych przewidzianych w ustawie o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi.

W Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich badany jest problem zgodności z Konstytucją przepisów ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi przewidujących dotkliwe kary pieniężne dla osób prowadzących jednostkę handlu detalicznego lub hurtowego, które sprzedają produkty w opakowaniach, za brak wywieszenia w miejscu sprzedaży informacji o systemie zwrotu odpadów opakowaniowych, właściwego postępowania z odpadami opakowaniowymi, a także informacji o znaczeniu oznaczeń stosowanych na opakowaniach. Kara administracyjna wynosząca od 5000 zł do 500 000 zł może zostać wymierzona każdej jednostce prowadzącej handel detaliczny lub hurtowy, a więc zarówno sieci supermarketów, jak i właścicielowi małego sklepu osiedlowego. W ocenie Rzecznika ustawodawca nie może całkowicie pomijać sytuacji ekonomicznej podmiotu podlegającego ukaraniu. Kwestionowana regulacja ustawowa w zakresie, w jakim określa najniższą wysokość kary pieniężnej w kwocie 5000 zł, nadmiernie ingeruje w chronione Konstytucją prawa majątkowe jednostki i z perspektywy tych praw narusza konstytucyjną zasadę proporcjonalności. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o przedstawienie stanowiska w sprawie.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Minister Środowiska (28.05.2015 r.) wyjaśnił, że wojewódzki inspektor inspekcji handlowej, wymierzając karę pieniężną na podstawie ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi jest obowiązany stosować odpowiednio przepisy ustawy Ordynacja podatkowa. Organ wydając decyzję w sprawie kary pieniężnej ma obowiązek pouczyć stronę o możliwości złożenia wniosku o rozłożenie na raty kary pieniężnej, a w niektórych przypadkach umorzyć karę pieniężną w całości lub w części. Nie można więc zgodzić się z opinią, że ustawodawca w ustawie o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi przy wymierzaniu kar pieniężnych nie przewidział brania pod uwagę sytuacji ekonomicznej strony. Należy jednak podkreślić, że głównym celem administracyjnych kar pieniężnych jest pozbawienie podmiotu łamiącego prawo możliwości odnoszenia korzyści ekonomicznych z tytułu nieprzestrzegania prawa. Trudno uznać zatem, aby kary pieniężne wymierzane na podstawie ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi były nieproporcjonalne.