Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Ministra Spraw Wewnętrznych w sprawie ochrony eksmitowanych lokatorów przed bezdomnością.

Od kilku lat w sferze zainteresowania Rzecznika pozostaje problem dotyczący braku jednolitego standardu ochrony lokatorów przed eksmisją na bruk tj. bez zapewnienia osobom eksmitowanym lokalu socjalnego, czy choćby pomieszczenia tymczasowego, w przypadku gdy egzekucja obowiązku opróżnienia lokalu wykonywana jest na drodze administracyjnej. Ustawa o postępowaniu egzekucyjnym w administracji nie zapewnia osobom eksmitowanym nawet minimalnej ochrony przed bezdomnością. Ochronie takiej nie podlegają zwłaszcza osoby, które powinny być w sposób szczególny chronione: osoby niepełnosprawne, w podeszłym wieku, kobiety w ciąży, osoby nieletnie. Organ egzekucyjny jest zobowiązany do wyeksmitowania takiej osoby bez zapewnienia jej jakiegokolwiek schronienia. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o poinformowanie, na jakim etapie znajdują się prace nad projektem zmian przepisów prowadzone przez powołany w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych w grudniu 2013 r. Zespół roboczy do spraw analizy resortowych przepisów mieszkaniowych dotyczących opróżniania i eksmisji osób nieuprawnionych z lokali mieszkalnych, będących w zarządzie, administracji i dyspozycji poszczególnych służb mundurowych podległych lub nadzorowanych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych. Rzecznik oczekuje także na stanowisko w kwestii dostosowania przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji do standardu ochrony osób eksmitowanych przed eksmisją „na bruk”.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Minister Spraw Wewnętrznych (16.06.2015 r.) poinformowała, że Zespół roboczy opracował wnioski i propozycje dotyczące dokonania zmian w ustawie o Policji, ustawie o Straży Granicznej, ustawie o Biurze Ochrony Rządu oraz ustawie o Państwowej Straży Pożarnej, mających na celu wprowadzenie do tych aktów prawa rozwiązań zapewniających odpowiedni standard ochrony praw lokatorów, zgodnie z zasadami zawartymi w ustawie o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego. Zespół roboczy przygotował rozwiązanie przewidujące określenie w ustawach pragmatycznych grupy osób, w stosunku do których wyłączony byłby administracyjny tryb postępowania w sprawach o opróżnienie lokalu mieszkalnego, tj. nie byłyby wydawane decyzje administracyjne o opróżnieniu lub zwolnieniu lokalu mieszkalnego. W ocenie Zespołu roboczego zasadnym jest także wprowadzenie w ustawie o postępowaniu egzekucyjnym w administracji regulacji zbliżonej do zawartej w Kodeksie postępowania cywilnego, gwarantującej zobowiązanemu ochronę przed wykonaniem obowiązku opróżnienia (zwolnienia) lokalu mieszkalnego bez zapewnienia jakiegokolwiek schronienia. Dokonanie ewentualnej nowelizacji ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji znajduje się jednak poza zakresem właściwości Ministra Spraw Wewnętrznych. Ponadto Zespół roboczy zaproponował rozwiązanie dotyczące wprowadzenia do ustaw pragmatycznych okresu ochronnego od dnia 1 listopada do dnia 31 marca roku następnego włącznie, w którym decyzje administracyjne o opróżnieniu lub zwolnieniu lokalu mieszkalnego nie byłyby wykonywane, chyba że osoba zobowiązana do opróżnienia mogłaby zamieszkać w innym lokalu niż dotychczas używany. Ze względu na złożoność problematyki, konieczność przeprowadzenia dodatkowych analiz, jak również szerokich konsultacji, obecnie nie jest możliwe wskazanie ostatecznego terminu zakończenia prac nad zmianą przepisów prawa w omawianym zakresie.