Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wniosek do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie rekompensaty za pracę w godzinach nadliczbowych z dnia 2015-08-03.

Adresat:
Trybunał Konstytucyjny
Sygnatura:
III.7040.73.2014
Data sprawy:
2015-08-03
Rodzaj sprawy:
wniosek do Trybunału Konstytucyjnego o stwierdzenie niezgodności przepisów z Konstytucją(TKZ)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
Wynik sprawy:
umorzenie postępowania – sprawa zakończona negatywnie
Opis sprawy:

Wniosek do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie rekompensaty za pracę w godzinach nadliczbowych.

Rzecznik Praw Obywatelskich wnosi o stwierdzenie niezgodności z art. 4 ust. 2 Europejskiej Karty Społecznej przepisów Kodeksu pracy oraz innych pragmatyk pracowniczych, które nie przewidują prawa pracowników do zwiększonego wynagrodzenia lub zwiększonego wymiaru czasu wolnego za pracę wykonywaną na polecenie przełożonego poza normalnymi godzinami pracy. Ratyfikowana przez Polskę Europejska Karta Społeczna zobowiązuje do uznania prawa pracowników do zwiększonej stawki wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych, z zastrzeżeniem wyjątków w przypadkach szczególnych. Organ kontrolny Rady Europy, Komitet Niezależnych Ekspertów, uznał, że rekompensatą za pracę w godzinach nadliczbowych zamiast zwiększonego wynagrodzenia może być czas wolny, ale również jego wymiar powinien być wyższy od liczby przepracowanych godzin nadliczbowych. Komitet uznał za zgodne z Europejską Kartą Społeczną pozbawienie prawa do dodatków za pracę w godzinach nadliczbowych pracowników zajmujących stanowiska kierownicze oraz wysokich funkcjonariuszy publicznych. Rzecznik Praw Obywatelskich od 2009 roku kieruje do organów rządowych wnioski dotyczące potrzeby zmiany niektórych przepisów pragmatyk pracowniczych w celu doprowadzenia do pełnej zgodności ich brzmienia z art. 4 ust. 2 Europejskiej Karty Społecznej. W ocenie Rzecznika niezgodność z Europejską Kartą Społeczną dotyczy wymienionych we wniosku przepisów Kodeksu pracy, a także ustawy o służbie cywilnej, ustawy o pracownikach samorządowych, ustawy o służbie zagranicznej, ustawy o pracownikach urzędów państwowych, ustawy o Najwyższej Izby Kontroli oraz ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2022-04-28
Opis odpowiedzi:
Umorzenie postępowania (postanowienie z 28 kwietnia 2022 r., sygn. akt K 20/15).
Trybunał Konstytucyjny umorzył postępowanie, stwierdzając, że wniosek został złożony pod rządami ustawy o TK z 1997 r. Zgodnie z jej art. 32 ust. 1 pkt 3 i 4, wniosek powinien był zawierać „sformułowanie zarzutu niezgodności z Konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub ustawy kwestionowanego aktu normatywnego” oraz „uzasadnienie postawionego zarzutu, z powołaniem dowodów na jego poparcie”. Wynika stąd wyraźnie, że w momencie składania wniosku ustawodawca nie stawiał wnioskodawcom wymogu przywołania „treści wzorców kontroli wraz z ich wykładnią”. Analiza wniosku i sformułowanych w nim zarzutów w świetle jedynego wzorca kontroli w postaci art. 4 ust. 2 Karty, doprowadziła Trybunał do wniosku, że Rzecznik zakwestionował zaniechanie ustawodawcze, niepodlegające kognicji Trybunału. Uzasadniało to umorzenie postępowania w sprawie na podstawie art. 59 ust. 1 pkt 2 u.o.t.p.TK z powodu niedopuszczalności wydania wyroku. W odniesieniu zaś do art. 32 ust. 1 u.s.z. Trybunał umorzył postępowanie z powodu utraty mocy obowiązującej zakwestionowanego przepisu (art. 59 ust. 1 pkt 4 u.o.t.p.TK).