Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Prezesa Rady Ministrów w sprawie przeciwdziałania zjawisku bezdomności.

Zjawisko bezdomności jest powszechnie uznawane za najcięższą formę wykluczenia społecznego, wiąże się bowiem nie tylko z brakiem miejsca do zamieszkania, ale także uniemożliwia prawidłowe funkcjonowanie w społeczeństwie i prowadzi do stygmatyzacji. Rozwiązywanie problemu bezdomności nie ogranicza się do zapewnienia odpowiednich miejsc do zamieszkania. Wymaga także zapewnienia osobom bezdomnym dostępu do usług publicznych, w tym zwłaszcza opieki medycznej, pomocy prawnej czy edukacji. Przeciwdziałanie bezdomności nie jest możliwe bez podejmowania działań o charakterze prewencyjnym, a także terapeutycznym, wspierającym proces wychodzenia z bezdomności. W ocenie Rzecznika efektywne przeciwdziałanie zjawisku bezdomności wymaga powołania wyspecjalizowanego pełnomocnika Prezesa Rady Ministrów, który nie tylko koordynowałby prace poszczególnych resortów, ale również inicjował działania o charakterze systemowym, wykraczającym poza właściwość poszczególnych działów administracji rządowej. Obecnie podejmowane działania w zbyt dużym stopniu skupione są na doraźnej pomocy osobom bezdomnym, natomiast nie prowadzą do systemowego przeciwdziałania przyczynom powstawania zjawiska bezdomności. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się z prośbą o rozważenie postulatu powołania pełnomocnika Prezesa Rady Ministrów do spraw przeciwdziałania bezdomności i przekazanie stanowiska w sprawie.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Szefowa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów (07.01.2016 r.) napisała w odpowiedzi, że zjawisko bezdomności jest rzeczywiście złożonym i dotkliwym problemem społecznym, ale bezdomni to nie jedyna grupa społeczna, która wymaga troski administracji publicznej. Tym niemniej rząd stara się o to, by przeciwdziałanie bezdomności było elementem szerszej polityki społecznej, co jest zgodne z europejskimi rekomendacjami. Jedną z odpowiedzi na to wyzwanie jest realizowany w resorcie pracy „Program wspierający rozwiązywanie problemu bezdomności”, w ramach którego rząd przeznacza 5 mln zł dla organizacji pozarządowych pomagających w wychodzeniu z bezdomności.
Jednocześnie Pani Minister stwierdziła, że obecnie nie jest celowe, również ze względu na koszty, powoływanie koordynatora działań na rzecz osób bezdomnych. Wyraziła jednak nadzieję na współpracę z RPO w tworzeniu spójnego i zintegrowanego systemu rozwiązywania problemu bezdomności.