Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Ministra Edukacji Narodowej w sprawie edukacji antydyskryminacyjnej z dnia 2015-12-01.

Adresat:
Minister Edukacji Narodowej
Sygnatura:
XI.519.1.2015
Data sprawy:
2015-12-01
Rodzaj sprawy:
wystąpienie o charakterze generalnym (WG)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Wystąpienie do Ministra Edukacji Narodowej w sprawie edukacji antydyskryminacyjnej.

Atmosfera toczącej się w Polsce debaty publicznej na temat migrantów nie sprzyja budowaniu postaw szacunku i otwartości. W ostatnich tygodniach niemal każdego dnia dowiadujemy się o kolejnym zgromadzeniu, publicznej wypowiedzi lub innym zachowaniu wyrażającym negatywny stosunek do cudzoziemców i mniejszości, zwłaszcza etnicznych lub narodowych czy wyznaniowych. Ten obraz rzeczywistości i przekaz, obecny w mediach i Internecie, oddziałuje na dzieci i młodzież, wpływając na ich postawy i opinie. Szczególnie bulwersującym zdarzeniem było ostatnio spalenie podczas protestu we Wrocławiu kukły przypominającej postać Żyda, będące wyrazem utrwalonych postaw antysemickich. Konieczne jest przeciwdziałanie negatywnym stereotypom przede wszystkim poprzez podejmowanie działań o charakterze edukacyjnym w szkołach i innych placówkach oświatowych. Celem edukacji antydyskryminacyjnej jest uwrażliwienie uczniów na drugiego człowieka, przekazywanie im wiedzy o prawach człowieka i środkach ich ochrony oraz umiejętności działania w oparciu o zasady solidarności, demokracji, tolerancji, sprawiedliwości i wolności. Dzieci i młodzież, wyposażone przez szkołę w odpowiednią wiedzę, mogą spowodować zmianę postaw w swoich rodzinach i środowisku, a przez to przyczynić się do dalej idącej zmiany społecznej. Przekazywanie dzieciom i młodzieży odpowiedniej wiedzy może także uchronić je przed niebezpieczeństwem włączenia się w działalność ruchów i organizacji odwołujących się do ideologii nazistowskiej, opartej na rasizmie i antysemityzmie. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o przedstawienie stanowiska w sprawie oraz informacji o planowanych działaniach.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2016-01-08
Opis odpowiedzi:
Minister Edukacji Narodowej (08.01.2016 r.) zapewniła, że podziela troskę Rzecznika Praw Obywatelskich o efekty kształcenia i wychowania młodego pokolenia Polaków.
Proces kształcenia i wychowania jest prowadzony zgodnie z celami i treściami nauczania określonymi w podstawie programowej kształcenia ogólnego. Celem kształcenia ogólnego jest kształtowanie u uczniów postaw umożliwiających sprawne i odpowiedzialne funkcjonowanie we współczesnym świecie. Nacisk położono na postawy sprzyjające rozwojowi indywidualnemu i społecznemu uczniów, tzn. postawę obywatelską, odpowiedzialność, uczciwość, wiarygodność, wytrwałość, poczucie własnej wartości, szacunek dla innych ludzi, a także postawę poszanowania tradycji i kultury własnego narodu oraz poszanowania dla innych kultur i tradycji. Obowiązkiem szkoły jest podejmowanie odpowiednich kroków w celu zapobiegania wszelkiej dyskryminacji. Minister Edukacji Narodowej zapewniła ponadto, że każdy podręcznik przed dopuszczeniem do użytku szkolnego podlega wnikliwej ocenie przez kilku rzeczoznawców rekomendowanych przez szkoły wyższe lub instytuty naukowe.
Każdego roku MEN wspiera szereg przedsięwzięć na rzecz przeciwdziałania dyskryminacji, m.in. najlepsze projekty współpracy młodzieży z Polski i Izraela. MEN organizuje także udział polskich uczniów w Marszu Żywych, który odbywa się corocznie w Oświęcimiu w Dniu Pamięci Ofiar Zagłady. Innym przykładem działań Ministerstwa jest przygotowanie w latach 2016-2017 materiałów szkoleniowych i szkoleń dla pedagogów i psychologów oraz akcji informacyjnej dla środowisk lokalnych, w których będą znajdowały się ośrodki dla uchodźców.