Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Prezesa Rady Ministrów w sprawie wydawania aktów wykonawczych do ustaw.

Realizowanie obligatoryjnych upoważnień ustawowych ma istotne znaczenie dla właściwego funkcjonowania zasady demokratycznego państwa prawnego oraz zapewnienia przestrzegania praw człowieka i obywatela. Problematyka zapewnienia spójności i kompletności systemu prawego była wielokrotnie przedmiotem korespondencji Rzecznika Praw Obywatelskich z Prezesem Rządowego Centrum Legislacji. Na pozytywną ocenę zasługuje m.in. mająca miejsce w ostatnich latach racjonalizacja rządowego procesu legislacyjnego. Nadal jednak pojawiają się przypadki poważnych opóźnień w przygotowaniu i wydawaniu aktów wykonawczych do ustaw, co zdecydowanie negatywnie oddziałuje na funkcjonowanie systemu prawnego oraz zapewnienie przestrzegania praw jednostek. W szczególności zaniepokojenie Rzecznika wzbudziły niedawne informacje o opóźnieniach w przygotowaniu rozporządzeń dotyczących reformy prawa restrukturyzacyjnego. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się z prośbą o poinformowanie o podejmowanych i planowanych działaniach mających na celu przyspieszenie wydawania aktów wykonawczych do ustaw, a także przekazanie aktualnej listy niewykonanych upoważnień ustawowych do wydania aktów wykonawczych.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Prezes Rządowego Centrum Legislacji (19.01.2016 r.) zapewniła, że Centrum podejmuje wszechstronne działania w celu zminimalizowania zaległości w wydawaniu aktów wykonawczych do ustaw. Prowadzone jest stałe monitorowanie stanu wykonywania upoważnień ustawowych, a także analizy, których wyniki Centrum przedstawia właściwym organom. Dodatkowo w stanowiskach wyrażanych przez Centrum do projektów ustaw, opiniowanych w toku rządowego procesu legislacyjnego, wskazywana jest potrzeba niezwłocznego opracowania i procedowania aktów wykonawczych.
Wykonywanie upoważnień ustawowych jest również przedmiotem kontroli sprawowanej przez Stały Komitet Rady Ministrów. Przewodniczący Stałego Komitetu Rady Ministrów, po analizie przygotowywanej przez Rządowe Centrum Legislacji o stanie zaległości w wykonywaniu upoważnień ustawowych, wydaje stosowne zalecenia.
Prezes podkreśliła również, że Rządowe Centrum Legislacji podziela opinię Rzecznika co do ogromnej wagi zagadnienia terminowego wydawania aktów wykonawczych dla właściwego funkcjonowania zasady demokratycznego państwa prawnego oraz zapewnienia przestrzegania praw człowieka i obywatela. Jak jednak zauważyła w przesłanym piśmie, brak przepisów wykonawczych nie zawsze uniemożliwia czy też poważnie utrudnia prawidłowe stosowanie przepisów ustawy. Jak wynika z prowadzonych przez Centrum analiz, w niektórych przypadkach do czasu wydania nowych przepisów wykonawczych obowiązują przepisy dotychczasowe, a w konsekwencji nie dochodzi do naruszania konstytucyjnej zasady wolności i praw człowieka i obywatela.