Wystąpienie do Przewodniczącego Sejmowej Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach w sprawie procedury wygaśnięcia mandatu wójta z powodu niezdolności do sprawowania urzędu z dnia 2016-01-19.
Wystąpienie do Przewodniczącego Sejmowej Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach w sprawie procedury wygaśnięcia mandatu wójta z powodu niezdolności do sprawowania urzędu.
W postanowieniu sygnalizacyjnym z 11 lutego 2014 r. Trybunał Konstytucyjny wskazał, że kodeks wyborczy w zasadzie nie przewiduje możliwości uruchomienia procedury wygaśnięcia mandatu wójta (burmistrza, prezydenta miasta) z uwagi na niezdolność do sprawowania przez niego urzędu w inny sposób niż na wniosek zainteresowanego. W ocenie Trybunału usunięcie tej luki w prawie jest niezbędne dla zapewnienia spójności systemu prawnego. Obecnie przewidziany sposób wszczynania procedury wygaśnięcia mandatu wójta nie jest bowiem wystarczający z punktu widzenia potrzeby ochrony interesów społeczności samorządowej.
Rzecznik podkreślił w wystąpieniu, że przepisy wykonujące postanowienie Trybunału powinny uwzględniać standardy wynikające z Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych. Oznacza to przede wszystkim, że wszelkie ograniczenia w dostępie do funkcji publicznych muszą być oparte na pogłębionej analizie stanu faktycznego. Z przeprowadzonej oceny powinno wynikać, że dana osoba ze względu na swoją niepełnosprawność nie może wykonywać funkcji publicznej. Rzecznik zauważył ponadto, że sposób orzekania o niezdolności do wykonywania funkcji wójta nie powinien opierać się na systemie orzekania o niezdolności do pracy, ale na osobnym mechanizmie, podobnie jak w przypadku sędziów. RPO zwraca się o ocenę możliwości podjęcia odpowiedniej inicjatywy ustawodawczej.