Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Ministra Zdrowia w sprawie zapowiedzi zaprzestania finansowania procedury in vitro.

Do Rzecznika nadal zwracają się osoby zaniepokojone zapowiedziami zaprzestania refundacji procedury in vitro. RPO podkreśla w wystąpieniu, że podstawowym zadaniem Rady Ministrów jako organu władzy wykonawczej jest zapewnienie wykonywania ustaw. Jest to obowiązek konstytucyjny. Zaprzestanie finansowania procedury in vitro będzie oznaczać pozbawienie skuteczności ustawy o leczeniu niepłodności. Decyzja ta będzie pozostawać w sprzeczności ze wspomnianym zadaniem Rady Ministrów. Ponadto w nieuzasadniony sposób ograniczy dostęp do regulowanej ustawowo metody in vitro. RPO raz jeszcze podkreślił, że uznana praktycznie na całym świecie metoda in vitro, po zakończeniu realizacji rządowego programu refundacji dostępna będzie jedynie osobom zamożnym.

Ustawa o leczeniu niepłodności w sposób wystarczający gwarantuje stosowanie również innych niż in vitro metod leczenia niepłodności. Należy mieć jednak na uwadze, że metoda in vitro w wielu przypadkach jest jedyną skuteczną metodą leczenia niepłodności. Działania Ministerstwa Zdrowia mające upowszechniać wiedzę o przyczynach niepłodności i sposobach ich leczenia są bardzo potrzebne, ale nie zastąpią metod terapeutycznych, w tym metody in vitro. Przekazane przez Ministra Zdrowia wyjaśnienia przyczyn, dla których Ministerstwo zaprzestanie finansowania ze środków publicznych procedury zapłodnienia pozaustrojowego, nie są w ocenie Rzecznika wystarczające. RPO zwraca się o uzupełnienie odpowiedzi Ministra Zdrowia w kontekście konstytucyjnego obowiązku wykonywania ustaw.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Minister Zdrowia (17.02.2016 r.) wskazał w odpowiedzi, że zaprzestanie finansowania procedury in vitro z budżetu państwa nie pozbawia skuteczności ustawy o leczeniu niepłodności. Podkreślił, że przepisy tej ustawy nie dotyczą finansowania procedury in vitro ze środków publicznych. W ustawie wyraźnie wskazano, że leczenie niepłodności, w tym w drodze medycznie wspomaganej prokreacji jest finansowane w zakresie, w sposób i na zasadach określonych w przepisach odrębnych. Nie wynika z tego jednak obowiązek finansowania procedury in vitro w celu wykonania ustawy o leczeniu niepłodności.
W ocenie Ministra, problem związany z niepłodnością może być skutecznie rozwiązany w odniesieniu do wielu rodzin przez zastosowanie kompleksowych działań skupiających się przede wszystkim na diagnostyce przyczyn niepłodności i ich leczeniu.