Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie punktów nieodpłatnej pomocy prawnej.

Z informacji medialnych wynika, że kilkadziesiąt punktów bezpłatnej pomocy prawnej nie podjęło działalności z początkiem tego roku. W skali całego kraju odsetek ten nie jest duży i wynosi ok. 5%. Jednak to właśnie powszechna dostępność do bezpłatnej pomocy prawnej miała stanowić o zasadności uchwalenia stosownych przepisów. Jak podano w treści publikacji, Ministerstwo Sprawiedliwości podjęło odpowiednie działania mające usprawnić proces uruchomienia środków finansowych.

Uruchomienie punktów nieodpłatnej pomocy prawnej, tak istotnych dla obywateli, było od wielu lat przedmiotem zainteresowania kolejnych Rzeczników Praw Obywatelskich, którzy przedstawiali Ministrom Sprawiedliwości swoje uwagi do projektów rozwiązań prawnych. Dlatego Rzecznik Praw Obywatelskich z dużym uznaniem przyjął zarówno regulacje zawarte w ustawie o nieodpłatnej pomocy prawnej oraz edukacji prawnej, a także w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości w sprawie sposobu udzielania i dokumentowania nieodpłatnej pomocy prawnej. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o przedstawienie aktualnych informacji na temat finansowania punktów nieodpłatnej pomocy prawnej.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości (15.02.2016 r.) poinformował, że od 1 lutego 2016 r. funkcjonują wszystkie punkty nieodpłatnej pomocy prawnej. Opóźnienia w uruchomieniu części punktów spowodowane były m.in. tym, że część powiatów nie zawarła umów z wykonawcami (adwokatami, radcami prawnymi, organizacjami pozarządowymi), powołując się na brak środków finansowych w postaci dotacji na realizację zadania zleconego. W ocenie Ministerstwa Sprawiedliwości jednak brak było racjonalnych przeszkód zarówno prawnych, jak i finansowych, aby powiaty w ustawowo określonym terminie zawarły stosowne umowy. Z danych otrzymanych przez resort sprawiedliwości wynika, że wszyscy wojewodowie w styczniu 2016 r. wystąpili do Ministra Finansów z wnioskami o przekazanie im środków finansowych tytułem dotacji celowych udzielanych powiatom, a także przekazali powiatom informacje o kwotach przeznaczonych na finansowanie zleconego im zadania.
Minister Finansów rozpoznał wszystkie wnioski wojewodów i wydał decyzje, na podstawie których uruchomiono środki z rezerwy celowej budżetu państwa na dotacje dla powiatów za pierwszy kwartał 2016 r. z przeznaczeniem na realizację zadania. Wojewodowie, po otrzymaniu środków finansowych od Ministra Finansów, przekazali w tej części dotacje powiatom.