Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Dyrektora Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości w sprawie uchylania się od obowiązku płacenia alimentów z dnia 2016-01-05.

Adresat:
Dyrektor Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości
Sygnatura:
II.519.1524.2015
Data sprawy:
2016-01-05
Rodzaj sprawy:
wystąpienie o charakterze generalnym (WG)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Karnego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Wystąpienie do Dyrektora Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości w sprawie uchylania się od obowiązku płacenia alimentów.

Podczas spotkania w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich przedstawicielki Stowarzyszenia Poprawy Spraw Alimentacyjnych „Dla Naszych Dzieci” zwróciły uwagę na kwestię skuteczności ścigania przestępstwa niealimentacji. Problem dotyczy około 190 tysięcy osób uchylających się od płacenia alimentów. Według dostępnych danych kwota zadłużenia alimentacyjnego wynosi 6,8 mld złotych. Zdaniem przedstawicielek Stowarzyszenia obecna konstrukcja przepisu Kodeksu karnego dotyczącego przestępstwa niealimentacji znacznie ogranicza możliwość ścigania sprawców tych czynów. Stowarzyszenie postuluje odpowiednią zmianę treści tego przepisu, tak aby karalne było już samo uchylanie się od obowiązku płacenia alimentów. Użyte obecnie sformułowanie o uporczywym uchylaniu się od obowiązku alimentacyjnego i narażaniu osób uprawnionych do alimentów na brak możliwości zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych powodują, że czyn ten często nie jest ścigany i karany, a postępowania są umarzane. Rzecznik prosi o przedstawienie stanowiska w sprawie postulatów zgłoszonych przez Stowarzyszenie oraz przekazanie danych dotyczących ścigania i karania tego rodzaju przestępstw, a także analizy skuteczności działań organów ścigania i egzekwowania orzeczeń sądowych.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2016-02-09
Opis odpowiedzi:
Dyrektor Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości (09.02.2016 r.) wskazał w odpowiedzi, że dostrzega problem barier utrudniających skuteczną realizację świadczeń alimentacyjnych, jaki podnoszą różnego rodzaju stowarzyszenia i organizacje pozarządowe. Podziela także troskę Rzecznika, jeśli chodzi o potrzebę wypracowania skutecznego modelu zaspakajania potrzeb osób uprawnionych do otrzymywania świadczeń alimentacyjnych, w tym dzieci, niezależnie od faktycznego stopnia realizacji obowiązku łożenia na ich utrzymanie przez osoby prawnie do tego zobowiązane.
Jak ponadto wynika z odpowiedzi, w Instytucie Wymiaru Sprawiedliwości w 2016 roku zostaną przeprowadzone badania na temat egzekucji świadczeń alimentacyjnych. Ich celem będzie analiza przyczyn niskiej skuteczności egzekucji świadczeń alimentacyjnych w Polsce, jak również dokonanie przeglądu instrumentów prawnych wykorzystywanych w tym zakresie w wybranych krajach europejskich.