Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Ministra Rozwoju w sprawie rejestrowania działalności gospodarczej pod cudzym adresem.

Ochrona osób poszkodowanych w wyniku bezprawnej rejestracji działalności gospodarczej jest niewystarczająca. Świadczą o tym skargi kierowane do Biura RPO, a także informacje prasowe. Nieuczciwi przedsiębiorcy, często bez zgody i wiedzy obywateli, rejestrują działalność gospodarczą pod cudzym adresem np. w celu dokonania oszustw w rozliczeniu podatku VAT, zaciągnięcia kredytu czy też innych zobowiązań. Procedura wykreślenia nieprawidłowego wpisu z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej jest długotrwała, a skutki działań nieuczciwego przedsiębiorcy są niejednokrotnie trudne do odwrócenia. W maju 2016 r. zacznie obowiązywać nowelizacja ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, która miała rozwiązać opisane problemy. Zgodnie z nowymi przepisami, przedsiębiorca ma obowiązek posiadać tytuł prawny do nieruchomości, której adres podlega wpisowi do CEIDG. Nie jest jednak wymagane dołączenie takiego dokumentu do wniosku o wpis. Przedsiębiorca powinien przedstawić organowi ewidencyjnemu dokument potwierdzający jego prawa do nieruchomości, ale tylko na wezwanie. W przeciwnym razie zostanie wykreślony z CEIDG. Rzecznik ma wątpliwości, czy nowe regulacje będą skutecznie przeciwdziałać przypadkom bezprawnej rejestracji działalności gospodarczej i czy rzeczywiście zwiększą poziom ochrony obywateli. Skala problemu jest znacząca. Według informacji zawartych w uzasadnieniu do ustawy nowelizującej, Minister Gospodarki wszczynał rocznie kilka tysięcy postępowań o wykreślenie nieuczciwego przedsiębiorcy z powodu podania fałszywych danych adresowych. Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił się do Ministra Rozwoju o ocenę nowych rozwiązań prawnych.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Minister Rozwoju w piśmie z 29 marca 2016 r. stwierdził, że weryfikacja na etapie wpisu do CEIDG znacznie wydłużyłaby proces otwierania działalności gospodarczej. Resort dostrzega jednak wagę problemu i zapewnia, że oprócz ciągłego przypominania o obowiązku zamieszczania w CEIDG danych zgodnych z rzeczywistym stanem, sprawdzi możliwość wprowadzenia przepisu sankcyjnego za wskazanie niezgodnych danych adresowych ze stanem prawnym lub faktycznym. Minister rozważy też stworzenie systemu wymiany informacji między CEIDG a organami gmin. To pozwoliłoby na wstępną weryfikację posiadania przez przedsiębiorcę tytułu prawnego do nieruchomości, np. w oparciu o dane gmin dotyczące podatku od nieruchomości, na których wykonywana jest działalność gospodarcza.