Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie sprawnego rozpatrywania wniosków i wypłaty płatności bezpośrednich dla rolników z dnia 2016-03-02.

Adresat:
Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Sygnatura:
VII.7202.30.2015
Data sprawy:
2016-03-02
Rodzaj sprawy:
wystąpienie o charakterze generalnym (WG)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Konstytucyjnego, Międzynarodowego i Europejskiego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Wystąpienie do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie sprawnego rozpatrywania wniosków i wypłaty płatności bezpośrednich dla rolników.

W ocenie Rzecznika działalność Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wymaga kompleksowych kontroli i systematycznych działań nadzorczych ze strony Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Podjęte czynności powinny usprawnić rozpatrywanie wniosków przez ARiMR, a także wypłatę płatności bezpośrednich dla rolników.

Wyjaśnienia otrzymane z Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi nie przekonały Rzecznika. W szczególności niedopuszczalne jest przesunięcie odpowiedzialności za niewydolność działalności ARiMR na tych rolników, którzy składają wnioski krótko przed upływem terminu. Rolnicy działając w dobrej wierze, w oparciu o obowiązujące przepisy, mają prawo być przekonani, że nie spotkają ich z tego tytułu negatywne konsekwencje. Byłoby to sprzeczne z konstytucyjną zasadą zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez nie prawa.

Ministerstwo nie odniosło się ponadto do zarzutu wprowadzania w błąd rolników przez pracowników ARiMR co do skutków uzupełnienia braków formalnych po terminie wyznaczonym na składanie wniosków. Pracownicy Agencji powinni służyć rzetelną pomocą wnioskującym o dopłaty rolnikom. Niewystarczające są także wyjaśnienia dotyczące braku wyraźnie określonego w ustawie terminu do wezwania przez Agencję do uzupełnienia braku wniosku. Sformułowanie „niezwłocznie”, użyte w ustawie o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego, może prowadzić do arbitralności podejmowanych decyzji.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2016-03-25
Opis odpowiedzi:
Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi w piśmie z 25 marca 2016 r. zapewnił, że Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi podejmuje działania nadzorcze i kontrolne wobec Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Ostatnia kontrola miała miejsce w miesiącach maj-czerwiec 2015 r.
Rolnicy otrzymują wszelkie informacje niezbędne dla prawidłowego i terminowego wypełnienia wniosku. Późne złożenie wniosku, nawet ostatniego dnia, nie rzutuje na czas rozpatrzenia sprawy, jeżeli wniosek został wypełniony poprawnie. Ostateczny termin składania wniosków o przyznanie płatności bezpośrednich oraz zmian do tych wniosków wynika bezpośrednio z przepisów prawa Unii Europejskiej. Składając późno wniosek rolnik powinien liczyć się z tym, że w przypadku jakichkolwiek błędów lub braków we wniosku, może nie zdążyć go poprawić lub uzupełnić przed upływem ostatecznego terminu, nawet jeśli ARiMR zdąży przed tym terminem sprawdzić wniosek i powiadomić rolnika o brakach.
Określenie w ustawie terminu do wezwania przez Agencję do uzupełnienia braku we wniosku nie jest możliwe dla wszystkich przypadków występujących w praktyce. Dlatego uzasadnione jest użycie przez ustawodawcę sformułowania „bezzwłocznie”.