Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie uprawnień straży gminnych i miejskich.

Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił się do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji o przekazanie informacji na temat szkoleń prowadzonych dla strażników gminnych (miejskich), w szczególności z zakresu przestrzegania i ochrony praw człowieka, a także o wskazanie istniejących rozwiązań, które chronią obywateli przed nadużywaniem funkcji i przekraczaniem uprawnień przez strażników. Zadania strażników gminnych i strażników miejskich dotyczą takich dóbr prawnych podlegających ochronie konstytucyjnej jak życie, zdrowie, bezpieczeństwo, prywatność i mienie. Do zadań tych należy m.in. ochrona spokoju i porządku w miejscach publicznych, współdziałanie z organizatorami i innymi służbami w ochronie porządku podczas zgromadzeń i imprez publicznych, doprowadzanie osób nietrzeźwych do izby wytrzeźwień lub miejsca ich zamieszkania.Strażnik wykonując zadania ma prawo m.in. do ujęcia osób stwarzających w sposób oczywisty bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego, a także mienia i niezwłocznego doprowadzenia do najbliższej jednostki Policji, do dokonywania w określonych przypadkach kontroli osobistej i przeglądania zawartości podręcznych bagaży, a także do dokonywania czynności wyjaśniających. Dlatego istotne jest wprowadzenie odpowiednich zabezpieczeń, które pozwalając na wykonywanie obowiązków przez straż gminną (miejską), jednocześnie będą chroniły obywateli przed naruszaniem ich praw.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji w piśmie z 13 kwietnia 2016 r. poinformował, że obligatoryjnym szkoleniem obowiązującym każdego strażnika jest – obok szkolenia z zakresu kontroli ruchu drogowego - szkolenie podstawowe strażników gminnych (miejskich). Jego ukończenie i pozytywnie zdany egzamin daje prawo do wykonywania zadań z zakresu ochrony porządku publicznego.
Szkolenie podstawowe strażników mogą prowadzić wyłącznie jednostki organizacyjne Policji, jednostki straży gminnych (miejskich) oraz inne podmioty, zgodnie z umową zawartą z wójtem (burmistrzem, prezydentem miasta) albo komendantem straży. Szczegółowy program szkolenia podstawowego, testy, pytania oraz zestawy umiejętności praktycznych wymaganych na egzaminie, przygotowuje podmiot szkolący, a zatwierdza komendant wojewódzki Policji. Wszystkie ośrodki szkoleniowe uwzględniają w ramach realizowanych szkoleń problematykę ochrony praw człowieka i respektowania godności osoby ludzkiej.
W odpowiedzi zapewniono ponadto, że Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji zwróci się do dyrektorów wydziałów bezpieczeństwa i zarządzania kryzysowego we wszystkich urzędach wojewódzkich w kraju z prośbą o wystąpienie do wójtów, burmistrzów (prezydentów miast) z wnioskiem o podjęcie działań mających na celu wzrost świadomości i wrażliwości strażników na prawa człowieka oraz respektowanie godności osoby ludzkiej.