Wystąpienie do Ministra Cyfryzacji w sprawie przeciwdziałania mowie nienawiści i innym aktom nietolerancji z dnia 2016-04-25.
Wystąpienie do Ministra Cyfryzacji w sprawie przeciwdziałania mowie nienawiści i innym aktom nietolerancji.
Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił się do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Ministra Cyfryzacji z pytaniem o dalszą działalność Rady do spraw Przeciwdziałania Dyskryminacji Rasowej, Ksenofobii i związanej z nimi Nietolerancji, działającej przy Ministerstwie Cyfryzacji. Jak podkreślił Rzecznik, funkcjonowanie platformy umożliwiającej koordynację pracy instytucji działających na rzecz przeciwdziałania mowie nienawiści i innym aktom nietolerancji jest potrzebne szczególnie w dobie aktualnego kryzysu migracyjnego i rosnącej w społeczeństwie fali niechęci czy wręcz wrogości wobec osób lub grup o różnym pochodzeniu narodowym bądź etnicznym czy wyznawców różnych religii. Obecna sytuacja – w ocenie Rzecznika – nakłada na organy państwowe obowiązek podjęcia stanowczych działań zaradczych, polegających na promowaniu postaw szacunku i wiedzy o różnorodności współczesnego świata, jak i wypracowaniu skutecznych narzędzi reakcji w przypadku wystąpienia mowy nienawiści czy innych przestępstw popełnianych z nienawiści.
W wystąpieniu Rzecznik odwołuje się do zaleceń opublikowanych w dniu 21 marca 2016 r. w rekomendacji Europejskiej Komisji przeciwko Rasizmowi i Nietolerancji na temat zwalczania mowy nienawiści (ECRI (2016) 15 z 8 grudnia 2015 r.). Dokument ten wskazuje na potrzebę zapewnienia właściwej koordynacji i współpracy organów władzy publicznej oraz ich współdziałania z innymi instytucjami państwowymi, jak w szczególności organami ścigania czy krajowymi instytucjami praw człowieka i organizacjami pozarządowymi.
Tego rodzaju platformą współpracy pozostawała Rada do spraw Przeciwdziałania Dyskryminacji Rasowej, Ksenofobii i związanej z nimi Nietolerancji, utworzona zarządzeniem Prezesa Rady Ministrów w 2013 roku i działająca przy Ministerstwie Cyfryzacji. Polska wskazywała powołanie i działalność Rady jako swoje istotne osiągnięcie w wielu sprawozdaniach z wykonywania poszczególnych konwencji międzynarodowych, co zostało pozytywnie odnotowane m.in. w uwagach końcowych do sprawozdań Polski przez Komitet Przeciwko Torturom czy Komitet do spraw Likwidacji Dyskryminacji Rasowej. Z informacji docierających do Rzecznika Praw Obywatelskich wynika jednak, że Rada – w jej dotychczasowym kształcie – ma zostać zlikwidowana. Rzecznik wyraził nadzieję, że podejmowane działania mają na celu zmianę dotychczasowej formuły organizacyjnej tego organu, a nie jego rozwiązanie.
Przewodzenie Radzie zajmującej się sprawami przeciwdziałania rasizmowi i ksenofobii wykracza poza właściwość Ministra Cyfryzacji. Wcześniejsze zarządzenie, przyjęte w 2011 roku, wskazywało Pełnomocnika Rządu ds. Równego Traktowania jako przewodniczącego Rady, co zdecydowanie lepiej wpisywało się w zakres kompetencji tego urzędu.
Minister Cyfryzacji wskazała ponadto, że w dotychczasowych pracach Rada nie wykazała się żadnymi wymiernymi efektami swoich działań. Mimo corocznie tworzonego planu działań zawierającego projekt aktywności członków Rady na dany rok, rezultatów funkcjonowania tego organu nie da się w oczywisty sposób wskazać.
Obowiązkiem organów władzy publicznej jest przeciwdziałanie ksenofobii, walka z rasizmem, nietolerancją oraz dyskryminacją. Zdaniem Ministra Cyfryzacji istnieją jednak inne organy, w których kompetencje wpisuje się działalność na rzecz przeciwdziałania rasizmowi i ksenofobii. Kwestiami prewencyjnych działań antydyskryminacyjnych zajmuje się na przykład Pełnomocnik Rządu do Spraw Społeczeństwa Obywatelskiego i Równego Traktowania.