Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości , Prokuratora Generalnego w sprawie reprezentacji dziecka w postępowaniu opiekuńczym (IV.7021.72.2016 z 27 czerwca 2016 r z dnia 2016-06-27.

Adresat:
Ministerstwo Sprawiedliwości
Sygnatura:
IV.7021.72.2016
Data sprawy:
2016-06-27
Rodzaj sprawy:
wniosek o podjęcie inicjatywy prawodawczej (WGI)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Cywilnego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości , Prokuratora Generalnego w sprawie reprezentacji dziecka w postępowaniu opiekuńczym (IV.7021.72.2016 z 27 czerwca 2016 r.)

Na tle spraw badanych przez Rzecznika wyłonił się problem dotyczący reprezentacji dziecka w postępowaniu sądowym. W ocenie Rzecznika Praw Obywatelskich oraz Rzecznika Praw Dziecka w postępowaniu dotyczącym władzy rodzicielskiej oraz zmierzającym do uregulowania sytuacji życiowej małoletniego, interes dziecka powinien być właściwie reprezentowany. Warto rozważyć wprowadzenie w postępowaniach opiekuńczych, w których rozstrzyga się o opiece rodzicielskiej i relacjach pomiędzy rodzicami a dziećmi, instytucji kuratora. Zgodnie ze wskazaniem zawartym w sygnalizacji Trybunału Konstytucyjnego konieczne jest doprecyzowanie jakie warunki musi spełnić taka osoba, aby zapewnić ochronę dobra i interesu małoletniego. Dla wzmocnienia pozycji dziecka w postępowaniu sądowym przydatne jest także rozwiązanie, rekomendowane przez Wytyczne Komitetu Ministrów Rady Europy w sprawie wymiaru sprawiedliwości przyjaznego dzieciom, zgodnie z którym dzieci powinny mieć prawo do doradztwa prawnego i do reprezentacji prawnej w postępowaniach, w których istnieje lub może istnieć konflikt pomiędzy interesem dziecka a interesem rodziców. Prawnicy reprezentujący dzieci powinni być przeszkoleni w dziedzinie praw dziecka, a także powinni umieć porozumiewać się z dziećmi na ich poziomie zrozumienia. Z uwagi na konflikt interesów bardzo ważne jest aby prawnik nie był opłacany przez rodziców. Z tych względów bardzo istotne jest aby zapewnić dzieciom dostęp do nieodpłatnej pomocy prawnej. Rzecznik zwrócił się o rozważenie zmian mających na celu polepszenie standardu reprezentacji dziecka w postępowaniu opiekuńczym.