Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Przystąpienie do postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym w sprawie pytania prawnego Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego dotyczącego cofnięcia diagnoście uprawnień do wykonywania badań technicznych z dnia 2016-10-10.

Adresat:
Trybunał Konstytucyjny
Sygnatura:
V.561.1.2016
Data sprawy:
2016-10-10
Rodzaj sprawy:
zawiadomienie do Trybunału Konstytucyjnego o przystąpieniu do postępowania w sprawie pytań prawnych (TKP)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Administracyjnego i Gospodarczego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Przystąpienie do postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym w sprawie pytania prawnego Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego dotyczącego cofnięcia diagnoście uprawnień do wykonywania badań technicznych.

Rzecznik Praw Obywatelskich przedstawił następujące stanowisko: art. 84 ust. 3 pkt 1 i 2 ustawy z 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym w zakresie, w jakim nakłada na starostę obowiązek cofnięcia diagnoście uprawnienia do wykonywania badań technicznych bez uwzględnienia okoliczności podmiotowych i przedmiotowych, jest niezgodny z prawem wykonywania zawodu zagwarantowanym w Konstytucji, jak również z zasadą proporcjonalności oraz zasadą sprawiedliwości społecznej.

Zdaniem Rzecznika, okoliczność, że obowiązujące prawo bez względu na rodzaj uchybienia i okoliczności jego popełnienia, przewiduje wyłącznie jedną sankcję, stanowi nieproporcjonalną ingerencję w podmiotowe prawo do wykonywania zawodu. Ustawodawca określając sankcję za naruszenie prawa musi respektować również zasadę równości oraz zasadę proporcjonalności. Nie może stosować sankcji nieadekwatnych, nieracjonalnych lub niewspółmiernie dolegliwych.

W ocenie Rzecznika Praw Obywatelskich wątpliwości konstytucyjne budzi fakt, że ustawodawca przewidział tylko jeden rodzaj sankcji, jakim podlega diagnosta, nie przewidując systemu gradacji odpowiedzialności, jak również fakt, że diagnosta w praktyce nie ma żadnych środków, które mogłyby go obronić przed arbitralnością takiej decyzji.

Niezgodność zachowania diagnosty z przepisami może mieć różny charakter oraz konsekwencje dla bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Tym samym Rzecznik stoi na stanowisku, że jeden rodzaj sankcji, określony sztywno, nieuwzględniający uszczerbku w wartości jaką jest bezpieczeństwo w ruchu drogowym, stopnia zawinienia ani sytuacji majątkowej lub osobistej, jest sprzeczny z zasadą miarkowania polegającą na dostosowaniu stopnia dolegliwości do wagi przewinienia oraz do okoliczności przedmiotowych i podmiotowych.

 


Data odpowiedzi:
2017-12-19
Opis odpowiedzi:
Postępowanie umorzone (postanowienie z 19 grudnia 2017 r., sygn. akt P 16/16).
Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego Sąd pytający przedstawił pytanie prawne w istocie nie dla rozstrzygnięcia konkretnej sprawy, ale niejako przy okazji jej rozpoznania, ze względu na ogólny problem, który pojawił się już w orzecznictwie tego sądu. Trybunał uznał, że przedmiotem pytania prawnego nie może być wątpliwość co do zgodności z Konstytucją przepisów, która nie ma bezpośredniego związku z konkretną, rozpatrywaną przez Sąd pytający sprawą, kiedy odpowiedź na to pytanie prawne nie wpływa na ostateczny wynik postępowania w sprawie.