Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Prezes Zarządu Polskiego Radia S.A. w sprawie naruszenia zasady niezależności i rzetelności dziennikarskiej z dnia 2016-11-23.

Adresat:
Prezes Zarządu Polskiego Radia S.A.
Sygnatura:
VII.564.41.2016
Data sprawy:
2016-11-23
Rodzaj sprawy:
wystąpienie o charakterze generalnym (WG)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Konstytucyjnego, Międzynarodowego i Europejskiego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Wystąpienie do Prezes Zarządu Polskiego Radia S.A. w sprawie naruszenia zasady niezależności i rzetelności dziennikarskiej.

Niepokój Rzecznika wzbudziły wydarzenia opisane w skierowanym do niego piśmie Zarządu Związku Zawodowego Dziennikarzy i Pracowników Programów Trzeciego i Drugiego Polskiego Radia. Dwie dziennikarki zostały przeniesione na inne stanowiska, natomiast ich kolega, który wziął udział w publicznym proteście przeciwko tej decyzji stracił pracę. Zdaniem Rzecznika brak transparentności w tego typu działaniach może naruszać wolność słowa, zasadę pluralizmu i zasadę niezależności dziennikarskiej.

Zgodnie z art. 14 Konstytucji, Rzeczpospolita Polska zapewnia wolność prasy i innych środków społecznego przekazu. Natomiast, stosownie do brzmienia art. 54 Konstytucji, każdemu – a więc również przedstawicielom prasy – zapewnia się wolność wyrażania swoich poglądów oraz pozyskiwania i rozpowszechniania informacji. Cenzura prewencyjna środków społecznego przekazu oraz koncesjonowanie prasy są na mocy Konstytucji zakazane.

W omawianym kontekście zasadne jest również odwołanie się do art. 10 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka, który stanowi o prawie do wolności wyrażania opinii obejmującym wolność posiadania poglądów oraz otrzymywania i przekazywania informacji i idei bez ingerencji władz publicznych.

Następstwem braku redakcyjnej wolności wypowiedzi jest zaś autocenzura i powstawanie prewencyjnych ograniczeń, co w sposób bezpośredni przekłada się na naruszenie praw odbiorców do uzyskiwania rzetelnej, obiektywnej informacji na tematy istotne społecznie.

Rzecznik zwrócił się o przedstawienie szczegółowych wyjaśnień.

 


Data odpowiedzi:
2016-12-02
Opis odpowiedzi:
Prezes Zarządu Polskiego Radia S.A. pismem z dnia 2 grudnia 2016 r. wyjaśniła, że misją obecnego Zarządu Polskiego Radia jest przywrócenie niszczonych przez lata zasad etyki zawodowej i rzetelności dziennikarskiej. Misję tę Polskie Radio wypełnia eliminując z anten mowę nienawiści, przywracając czystość form dziennikarskich i obiektywizm informacji oraz stwarzając miejsce prawdziwej debaty publicznej, w której mogą uczestniczyć przedstawiciele wszystkich grup społecznych i politycznych. Prezes zapewniła, że Zarząd Polskiego Radia z wielką starannością dochowuje wszelkich norm statutowych i prawnych, w szczególności przestrzega zasad Konstytucji i nigdy w najmniejszym stopniu ich nie naruszył. Sprawy kadrowe, poruszone przez Rzecznika w wystąpieniu, należą natomiast do obszaru kompetencji dyrektorów poszczególnych komórek oraz Zarządu i nie mają nic wspólnego z naruszaniem jakichkolwiek zasad, w tym zasady niezależności i rzetelności dziennikarskiej.