Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Przewodniczącego Rady Mediów Narodowych w sprawie naruszenia zasady niezależności i rzetelności dziennikarskiej z dnia 2016-11-23.

Adresat:
Rada Mediów Narodowych
Sygnatura:
VII.564.41.2016
Data sprawy:
2016-11-23
Rodzaj sprawy:
wystąpienie o charakterze generalnym (WG)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Konstytucyjnego, Międzynarodowego i Europejskiego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Wystąpienie do Przewodniczącego Rady Mediów Narodowych w sprawie naruszenia zasady niezależności i rzetelności dziennikarskiej.

Niepokój Rzecznika wzbudziły wydarzenia opisane w skierowanym do niego piśmie Zarządu Związku Zawodowego Dziennikarzy i Pracowników Programów Trzeciego i Drugiego Polskiego Radia. Dwie dziennikarki zostały przeniesione na inne stanowiska, natomiast ich kolega, który wziął udział w publicznym proteście przeciwko tej decyzji stracił pracę. Zdaniem Rzecznika brak transparentności w tego typu działaniach może naruszać wolność słowa, zasadę pluralizmu i zasadę niezależności dziennikarskiej.

Zgodnie z art. 14 Konstytucji, Rzeczpospolita Polska zapewnia wolność prasy i innych środków społecznego przekazu. Natomiast, stosownie do brzmienia art. 54 Konstytucji, każdemu – a więc również przedstawicielom prasy – zapewnia się wolność wyrażania swoich poglądów oraz pozyskiwania i rozpowszechniania informacji. Cenzura prewencyjna środków społecznego przekazu oraz koncesjonowanie prasy są na mocy Konstytucji zakazane.

W omawianym kontekście zasadne jest również odwołanie się do art. 10 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka, który stanowi o prawie do wolności wyrażania opinii obejmującym wolność posiadania poglądów oraz otrzymywania i przekazywania informacji i idei bez ingerencji władz publicznych.

Następstwem braku redakcyjnej wolności wypowiedzi jest zaś autocenzura i powstawanie prewencyjnych ograniczeń, co w sposób bezpośredni przekłada się na naruszenie praw odbiorców do uzyskiwania rzetelnej, obiektywnej informacji na tematy istotne społecznie.

Rzecznik zwrócił się o przedstawienie szczegółowych wyjaśnień.

 


Data odpowiedzi:
2016-12-23
Opis odpowiedzi:
Przewodniczący Rady Mediów Narodowych w piśmie z 21 grudnia 2016 r. poinformował, że zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 22 czerwca 2016 r. o Radzie Mediów Narodowych
Rada jest organem właściwym w sprawach powoływania i odwoływania składów osobowych organów jednostek publicznej radiofonii i telewizji, Polskiej Agencji Prasowej oraz w innych sprawach określonych w ustawie. Natomiast zgodnie z art. 12 ww. ustawy Rada jest uprawniona do wglądu w sprawy spółki, w takim samym zakresie, jaki ustawa i statut spółki przyznają radzie nadzorczej. W związku z powyższym Rada może żądać od spółek publicznej radiofonii i telewizji przekazywania informacji dotyczących ich funkcjonowania w zakresie przewidzianym dla rad nadzorczych. Jednocześnie Przewodniczący podkreślił, że ani przepisy prawa, ani postanowienia statutów nie przyznają Radzie kompetencji do wpływania na bieżące zarządzanie spółek publicznej radiofonii i telewizji, co pozostaje w gestii ich zarządów.