Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie zróżnicowania w uprawnieniach dwóch grup prokuratorów oraz sędziów do przechodzenia we wcześniejszy stan spoczynku.

Do Rzecznika zwróciła się Rada Główna Związku Zawodowego Prokuratorów i Pracowników RP z wnioskiem o zakwestionowanie konstytucyjności przepisów art. 2 i 7 ustawy z dnia 11 maja 2013 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw.

W ocenie Rady Głównej Związku przepisy te naruszają art. 2 i 32 Konstytucji, ponieważ w arbitralny sposób różnicują uprawnienia dwóch grup prokuratorów oraz sędziów do przechodzenia we wcześniejszy stan spoczynku, wprowadzając granicę czasową, tj. dzień 31 grudnia 2017 r. Sędzia i prokurator przechodzi na swój wniosek w stan spoczynku po ukończeniu 55 lat przez kobietę, jeżeli przepracowała na stanowisku sędziego lub prokuratora nie mniej niż 25 lat, a 60 lat przez mężczyznę, jeżeli przepracował na stanowisku sędziego lub prokuratora nie mniej niż 30 lat. Po 1 stycznia 2018 r. wszyscy prokuratorzy i sędziowie przechodzić mają w stan spoczynku po 67. roku życia. Oznacza to, że różnica zaledwie jednego dnia w dacie urodzenia może wydłużyć służbę dla sędziów i prokuratorów kobiet aż o 12 lat, a dla mężczyzn o 7 lat. W opinii związku zmiana ta jest rażąca, niesprawiedliwa i całkowicie nieproporcjonalna.

Rzecznik poinformował Ministra, że podjął analizę zasadności przedstawionych przez Radę Główną Związku Zawodowego Prokuratorów i Pracowników RP zarzutów w kontekście możliwości skierowania stosownego wniosku do Trybunału Konstytucyjnego i to bez względu na toczące się obecnie prace nad obniżeniem wieku emerytalnego.

Rzecznik zwrócił się do Ministra z prośbą o udzielenie informacji w przedmiotowym zakresie.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości w piśmie z 4 maja 2017 r. zauważył, że regulacja prawna zawarta w art. 69 § 2 Prawa o ustroju sądów powszechnych (znajdująca odpowiednie zastosowanie do prokuratorów) stanowi szczególnego rodzaju przywilej, który może być postrzegany jako w sposób nieuzasadniony faworyzujący sędziów i prokuratorów względem pozostałych pracowników podlegających powszechnemu systemowi emerytalnemu. Ograniczenie możliwości korzystania z tej regulacji po 31 grudnia 2017 r. w żaden sposób nie wyłącza dopuszczalności przejścia sędziego lub prokuratora w stan spoczynku przed osiągnięciem wieku „emerytalnego”, w przypadku wykazania, że ze względu na stan zdrowia nie jest w stanie nadal pełnić służby. Podsekretarz Stanu wskazał, że dalsze złagodzenie podnoszonych przez Radę Główną Związku Zawodowego Prokuratorów i Pracowników Prokuratury RP skutków wyłączenia możliwości nabywania uprawnień do przechodzenia przez sędziów i prokuratorów we wcześniejszy stan spoczynku, przewiduje poselski projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw. W związku z powyższym Minister Sprawiedliwości nie przewiduje podjęcia prac legislacyjnych nakierowanych na zmianę przepisów dotyczących wieku uprawniającego sędziów i prokuratorów do przechodzenia w stan spoczynku.