Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Ministra Zdrowia w sprawie funkcjonowania tzw. pakietu onkologicznego.

Rzecznik przypomniał, że ustanowienie szybkiej terapii onkologicznej tzw. pakietu onkologicznego zakładało poprawę dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej dla pacjentów onkologicznych. Tymczasem z raportu „Ścieżka pacjenta. Jak długo pacjenci w Polsce czekają na diagnozę i leczenie onkologiczne?”, który przygotowano na zlecenie Fundacji Onkologia 2025, wynika, iż między przełomem 2014/15 r. (okres przed wprowadzeniem pakietu onkologicznego) a przełomem 2015/16 r. (rok po wprowadzeniu pakietu onkologicznego) czas oczekiwania pacjentów od podejrzenia choroby nowotworowej do rozpoczęcia leczenia skrócił się zaledwie o 3 dni. Natomiast dla pacjentów, którzy nie uczestniczyli w szybkiej ścieżce onkologicznej, czas oczekiwania wydłużył się o 8 dni.

Do Rzecznika docierają również sygnały ze strony środowiska lekarskiego, iż następstwem wprowadzenia pakietu jest nieuzasadnione zróżnicowanie dostępu pacjentów do świadczeń opieki zdrowotnej. Tworzą się osobne kolejki oczekujących dla osób z wystawioną Kartą Diagnostyki i Leczenia Onkologicznego i pacjentów onkologicznych korzystających ze świadczeń zdrowotnych w zwykłym trybie. Nieuzasadnione zróżnicowanie sytuacji prawnej pacjentów generują także przepisy wprowadzające różne przesłanki wydawania ww. Karty, odpowiednio przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej i lekarza udzielającego świadczeń z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej. W toku debaty publicznej pojawiały się ponadto głosy wskazujące na wady pakietu takie, jak: generowanie strat finansowych placówek medycznych, ograniczenie dostępności do radioterapii i pogłębiającą się biurokratyzację.

Rzecznik zwrócił się do Ministra z prośbą o zajęcie stanowiska w sprawie.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia w piśmie z 11 stycznia 2017 r. stwierdził, że opieranie się na danych z raportu „Ścieżka pacjenta. Jak długo pacjenci w Polsce czekają na diagnozę i leczenie onkologiczne”, który został przywołany w wystąpieniu Rzecznika, nie jest w pełni zasadne. W opinii resortu zdrowia należy zachować ostrożność w wyciąganiu wniosków z przedmiotowego badania na temat funkcjonowania pakietu onkologicznego, gdyż jego reprezentatywność wydaje się wątpliwa. Natomiast na podstawie danych przekazywanych przez świadczeniodawców w aplikacji do obsługi karty DiLO (tzw. ap-DiLO) można stwierdzić, że: średni czas trwania diagnostyki wstępnej, w ramach której należy potwierdzić lub wykluczyć nowotwór złośliwy, wynosił 16,5 dnia; średni czas trwania diagnostyki pogłębionej, mającej na celu zróżnicowanie choroby i określenie jest stadium zaawansowania, wynosił 15,6 dnia; czas oczekiwania na zorganizowanie konsylium wynosił natomiast 2,2 dnia. Podsekretarz Stanu wyjaśnił, że za wyborem pacjentów onkologicznych jako pierwszej grupy, która została objęta odrębną ścieżką postępowania przemawia fakt, że choroby nowotworowe stanowią drugą najczęstszą przyczynę zgonów w Polsce. Ponadto w przypadku chorób onkologicznych przeżywalność jest uzależniona przede wszystkim od wczesnego wykrycia nowotworu złośliwego w możliwie jak najwcześniejszym jego stadium. Należy przy tym podkreślić, że w ciągu 2 lat funkcjonowania pakietu onkologicznego żaden lekarz podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) nie utracił prawa do wystawiania karty DiLO, a tym samym nie był zmuszony odesłać swojego pacjenta do innego lekarza. Zagrożenie wydłużenia okresu do postawienia diagnozy w podobnych sytuacjach jest zatem wyłącznie hipotetyczne. Podsekretarz Stanu poinformował także Rzecznika, że do Sejmu RP wpłynął już projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tzw. „ustawa nowelizująca”). Projekt ten zakłada m.in. przyznanie lekarzowi udzielającemu świadczeń ambulatoryjnej opieki specjalistycznej prawo wydawania karty DiLO w przypadku podejrzenia nowotworu złośliwego (co przyspieszy procedurę i ułatwi pacjentowi dostęp do świadczeń) czy też zniwelowanie problemu biurokratyzacji pakietu onkologicznego. Na koniec Podsekretarz Stanu zapewnił, że do resortu nie docierają skargi, które sygnalizowałby problemy z dostępnością do świadczeń z zakresu radioterapii.