Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji w sprawie wyemitowania na antenie TVP Info antymigranckiego spotu.

Niepokój Rzecznika wzbudziła emisja na antenie TVP Info zapowiedzi programu „Minęła dwudziesta”, którą charakteryzowała wyraźnie antymigrancka treść. Bez wątpienia spot ten, w zamierzeniu autorów, miał przedstawić społeczność migrantów w negatywnym świetle, wywołać u odbiorców lęk i niechęć wobec tej społeczności, a pośrednio – także wobec inicjatywy Prezydenta Gdańska, który powołał przy gdańskim magistracie Radę Imigrantów.

Pojawienie się tego typu materiału na antenie telewizji publicznej może budzić zastrzeżenia w kontekście nastrojów społecznych, a zwłaszcza pojawiających się i manifestowanych coraz częściej przez społeczeństwo polskie postaw ksenofobicznych. Ich skrajnym, ale niestety nierzadkim przejawem są natomiast akty przemocy, werbalnej lub fizycznej, których ofiarami są osoby o różnej narodowości, pochodzeniu etnicznym, rasie czy wyznaniu. Statystyki policyjne wyraźnie wskazują, że w ostatnim roku gwałtownie wzrosła liczba takich czynów popełnianych wobec muzułmanów i osób pochodzenia arabskiego, jednoznacznie utożsamianych ze społecznością migrantów. Wpływ treści i formy komunikatów prezentowanych w mediach na bezpieczeństwo społeczności, których one dotyczą, jest oczywisty. To zaś sprawia, że na twórcach i nadawcach audycji, spotów i innych przekazów medialnych spoczywa duża odpowiedzialność. Rzecznik przypomniał, że zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy o radiofonii i telewizji audycje i inne przekazy nie mogą zawierać treści nawołujących do nienawiści lub dyskryminujących ze względu na rasę, narodowość lub wyznanie.

Rzecznik zwrócił się do Przewodniczącego z prośbą o poinformowanie o sposobie, w jaki skargi dotyczące ww. spotu zostały rozpatrzone przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji oraz o wskazanie, czy badając te skargi Rada oceniła sporny materiał pod kątem naruszenia art. 18 ust. 1 ustawy o radiofonii i telewizji.

Jednocześnie Rzecznik poprosił o podanie liczby skarg, które wpłynęły do Rady w ciągu ostatnich 12 miesięcy w sprawach dotyczących pojawiających się w audycjach i przekazach medialnych treści dyskryminujących lub treści nawołujących do nienawiści ze względu na rasę, narodowość, pochodzenie etniczne lub wyznanie.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji w piśmie z 9 lutego 2017 r. poinformował, że nadawca nie zgodził się z zarzutem propagowania w audycji „Minęła dwudziesta” (TVP Info, 31 października 2016 r.), treści dyskryminujących ze względu na rasę czy narodowość oraz treści nawołujących do nienawiści. Jednocześnie przyznał, że wyemitowany materiał nie spełniał wszystkich standardów rzetelności i obiektywizmu obowiązujących w Telewizji Polskiej. Z tego względu dwaj dziennikarze (autor materiału i wydawca) zostali decyzją władz TVP SA zawieszeni w obowiązkach na okres jednego miesiąca, a ponadto materiał został usunięty z mediów społecznościowych. Wobec powyższego KRRiT postanowiła odstąpić od kolejnych czynności w tej sprawie, w szczególności z uwagi na okoliczność, iż 28 grudnia 2016 r. Gmina Miasta Gdańska skierowała do Sądu Okręgowego w Warszawie pozew przeciwko Telewizji Polskiej SA m.in. wnosząc o zbadanie wyemitowanego materiału pod kątem zawartości treści o charakterze nawoływania do nienawiści na tle rasowym, narodowościowym lub religijnym. Odnosząc się do zapytania Rzecznika dotyczącego skarg, które w 2016 r. wpłynęły do KRRiT w sprawie propagowania w programach treści dyskryminujących lub nawołujących do nienawiści, Przewodniczący przedstawił wykaz postępowań prowadzonych przez KRRiT w 2016 r. w tym zakresie. Jednocześnie wyjaśnił, że procedura rozpatrywania skarg w Biurze KRRiT obejmuje analizę materiałów poemisyjnych przekazanych przez nadawcę w kontekście zarzutów zawartych w skardze, wyjaśnień nadawcy oraz przepisów ustawy z 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji.