Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Komendanta Głównego Policji w sprawie sposobu działania policji podczas meczu piłki nożnej.

Według informacji prasowych podczas interwencji policji, podjętej w związku z agresywnym zachowaniem kibiców w trakcie meczu Ruchu Chorzów i Górnik Łęczna w dniu 2 czerwca 2017 r., część funkcjonariuszy miała na sobie kamizelki, jakie noszą fotoreporterzy.

Takie działanie policji wywołało protest kilku śląskich redakcji, które w oficjalnym oświadczeniu podkreśliły, że „Media były, są i powinny pozostać bezstronnymi obserwatorami wydarzeń. Dotyczy to zwłaszcza demonstracji, starć i działań o charakterze siłowym”. Na negatywne konsekwencje opisywanych działań policji wskazała również Helsińska Fundacja Praw Człowieka, zaś Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich wyraziło swój stanowczy sprzeciw wobec tego typu praktyk. Ukrywanie się przedstawicieli jakichkolwiek służb mundurowych pod szyldem prasy jest skrajnie nieodpowiedzialne i niedopuszczalne w demokratycznym państwie, w którym wolność słowa i realizacja w praktyce prawa obywateli do rzetelniej i obiektywnej informacji opiera się na wiarygodności i neutralności mediów.

W ocenie Rzecznika Praw Obywatelskich policja powinna podejmować adekwatne środki działania w odniesieniu do wykonywanych przez siebie ustawowych zadań. Działanie policji pod „przebraniem” dziennikarzy w warunkach stadionowych, gdzie może dochodzić do użycia siły, wydaje się szczególnie niebezpieczne. Może bowiem przyczynić się do wywołania agresywnych reakcji wobec dziennikarzy, a w konsekwencji zagrażać ich życiu i zdrowiu, czy prowadzić do zniszczenia bardzo drogiego sprzętu elektronicznego, jakim posługują się dziennikarze. Podważać to może również zaufanie do dziennikarzy jako niezależnych i bezstronnych obserwatorów publicznych wydarzeń.

Ponadto, powyższy sposób działania policji zagrażający bezpieczeństwu prasy, budzi wątpliwości z punktu widzenia wolności prasy wyrażonej w Konstytucji, a także w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i Obywatela. Rolą organów państwa w urzeczywistnianiu wolności prasy jest natomiast zapobieganie przemocy i zapewnienie bezpiecznego otoczenia dla dziennikarzy, aby umożliwić im wykonywanie ich pracy w sposób niezależny, bez niestosownych ingerencji i bez obawy, że staną się ofiarami przemocy, prześladowania, czy retorsji. Tym bardziej zatem, policja nie powinna podejmować takich środków działania, które mogą w sposób szczególny narażać dziennikarzy na niebezpieczeństwo i utratę zaufania opinii publicznej.

Rzecznik zwrócił się do Komendanta z prośbą o ustosunkowanie się do powyższego stanowiska i udzielenie wyjaśnień w przedstawionej sprawie.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Komendant Główny Policji w piśmie z 12 lipca 2017 r. poinformował, że działania Policji we wskazanym przypadku nie miały na celu „podszywania się” pod dziennikarzy, jak również prowokowania wobec nich agresywnych zachowań ze strony uczestników imprezy masowej. Zastosowanie kamizelek do maskowania obecności policjantów przebywających na terenie stadionu minimalizowało ryzyko ujawnienia ich obecności i umożliwiało skuteczną obserwację kibiców oraz możliwość niezwłocznej reakcji na zagrożenie bezpieczeństwa uczestników imprezy. Komendant zaznaczył, że opisane czynności nie są stałym elementem praktyki Policji, a przedstawione przez Rzecznika sugestie zostaną uwzględnione w przyszłości – w taktyce i formach działań Policji.