Zgłoszenie udziału w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym w sprawie pytania prawnego Sądu Rejonowego w Głubczycach (sygn. akt P 124/15) z dnia 2015-10-22.
Zgłoszenie udziału w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym w sprawie pytania prawnego Sądu Rejonowego w Głubczycach (sygn. akt P 124/15).
Rzecznik Praw Obywatelskich zgłosił udział w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym dotyczącym pytania prawnego Sądu Rejonowego w Głubczycach. Wątpliwości Sądu wzbudziła możliwość jednoczesnego zastosowania - wobec tej samej osoby i za ten sam czyn - odpowiedzialności karnej określonej w art. 271 § 1 Kodeksu karnego oraz nałożenie kary pieniężnej przewidzianej w art. 92a ust. 1 ustawy o transporcie drogowym. Chodziło o sytuację, w której przewoźnik poświadczył nieprawdę, stwierdzając w swoich dokumentach, że zatrudniony przez niego kierowca przebywał na urlopie wypoczynkowym od 27 września do 14 października 2014 r. Wobec przewoźnika wszczęto postępowanie administracyjne, w wyniku którego Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego nałożył na niego karę 8 tys. zł. Sąd poprosił Trybunał o stwierdzenie, czy w tym przypadku pociągnięcie przewoźnika do odpowiedzialności karnej za poświadczenie nieprawdy jest zgodne z Konstytucją i zawartymi przez Polskę umowami międzynarodowymi. Przedstawiając swoje stanowisko Rzecznik uznał, że w tej sprawie istotnie dochodzi do podwójnego karania za ten sam czyn, co godzi w zasadę ne bis in idem wywodzącą się z postanowień Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych oraz z przepisów Protokołu nr 7 do Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, a także z art. 2 Konstytucji.
W ocenie Trybunału Konstytucyjnego, z uwagi na tożsamość celów realizowanych przez środki prawne przewidziane w art. 92a ust. 1 ustawy o transporcie drogowym oraz art. 271 § 1 Kodeksu karnego, zachodzi sytuacja naruszenia konstytucyjnego zakazu podwójnego karania.
W zakresie objętym kontrolą w niniejszym postępowaniu Trybunał wziął pod uwagę to, że sankcja w postaci kary pieniężnej wymierzona za umieszczenie w liście przewozowym i innych dokumentach danych i informacji niezgodnych ze stanem faktycznym ma na celu przede wszystkim ochronę prawdziwości informacji zawartych w tych dokumentach. Tożsamy cel realizuje przepis ogólny - art. 271 Kodeksu karnego. Przedmiotem ochrony w tym wypadku jest wiarygodność treści dokumentów wystawionych przez osoby upoważnione na użytek publiczny, z którymi wiąże się zasada zaufania w obrocie prawnym.
Trybunał podkreślił, że wielokrotne karanie tej samej osoby za ten sam czyn stanowi naruszenie zasady proporcjonalności reakcji państwa na naruszenie prawa przez jednostkę. Jest bowiem wyrazem nadmiernej represyjności, niedającej się pogodzić z wymaganiami demokratycznego państwa prawnego.