Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Ministra Zdrowia w sprawie nieskuteczności działań antymobbingowych w szpitalach.

W ostatnim czasie Rzecznik Praw Obywatelskich powziął informację, iż przyjmowane w szpitalach regulacje wewnętrznych procedur antymobbingowych są nieefektywne, zbyt ogólnie sformułowane, oraz że nie gwarantują rzetelnego i bezstronnego wyjaśnienia sprawy, a przede wszystkim należytej ochrony osób objętych działaniami mobbingowymi.

Nie można wykluczyć, że podłożem konfliktów prowadzących do mobbingu i dyskryminacji pielęgniarek i położnych może być nie najlepsza atmosfera pracy w szpitalach, spowodowana narastającymi brakami kadrowymi personelu medycznego oraz ich niskimi zarobkami.

W ocenie Rzecznika za niewystarczające należy uznać takie działania pracodawcy, które ograniczają się do stworzenia procedur, dających pracownikom możliwość złożenia skargi inicjującej podjęcie wewnątrzzakładowych procedur wyjaśniających. Konieczne są dalsze działania, polegające w szczególności na organizowaniu specjalistycznych szkoleń dla kadry kierowniczej w szpitalach, a także dla pracowników. Z napływających do Rzecznika skarg wynika, że mobbing bardzo często mylony jest z dyskryminacją z uwagi na ten sam przedmiot ochrony (dobra osobiste). Doświadczenia kontrolne inspekcji pracy prowadzą z kolei do wniosku, że działania mobbbingowe nie poddają się łatwej kontroli, umożliwiającej szybką reakcję w obronie mobbingowanych pracowników.

Rzecznik zwrócił uwagę, iż zbyt rzadko korzysta się z możliwości przeprowadzania anonimowych ankiet wśród pracowników, pozwalających pracodawcy na bieżącą analizę potencjalnych sytuacji konfliktowych, a także wyznaczania stałych dyżurów pełnomocnikom do spraw mobbingu, w trakcie których pracownicy mogą zgłaszać wszelkie problemy upoważnionym przedstawicielom pracodawcy. Daje to szansę na podejmowanie natychmiastowej reakcji na niepokojące sygnały, której nie zastąpią nawet najbardziej rozbudowane postanowienia, dotyczące stosowania w szpitalach polityki antymobbingowej. W przekonaniu Rzecznika podjęcie takich kompleksowych działań przez pracodawców pozytywnie oddziaływać będzie na kształtowanie prawidłowej organizacji i należytej atmosfery pracy w szpitalach.

Rzecznik zwrócił się do Ministra z prośbą o przedstawienie oceny skuteczności stosowanych w szpitalach procedur antydyskryminacyjnych i antymobbingowych.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia w piśmie z 10 września 2018 r. poinformowała, że Ministerstwo nie posiada wiedzy odnoszącej się do procedur antymobbingowych stosowanych w podmiotach leczniczych, w szczególności w odniesieniu do podmiotów, które nie są jednostkami podległymi lub nadzorowanymi przez Ministra Zdrowia, tj. względem których Minister Zdrowia nie posiada uprawnień podmiotu tworzącego (utworzonych lub prowadzonych m.in. przez jednostki samorządu terytorialnego lub uczelnie medyczne), czy też względem których nie wykonuje uprawnień właścicielskich. Ponadto wskazała, iż niniejsza problematyka dotyczy ściśle spraw pracowniczych (relacji pomiędzy pracownikiem i pracodawcą) i ze względu na swój, poniekąd uniwersalny charakter (niezwiązany ze specyfiką funkcjonowania określonych środowisk pracowniczych lub grup zawodowych) zdecydowanie wykracza poza kwestię funkcjonowania sektora służby zdrowia.