Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Dyrektora Generalnego Służby Więziennej w sprawie leczenia osób pozbawionych wolności, chorych na wirusowe zapalenie wątroby typu C.

Od kilku lat aktualny pozostaje problem związany z występowaniem zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby typu C wśród osadzonych oraz kwestia dostępu do świadczeń medycznych, profilaktyki oraz leczenia tych osób.

Rzecznik Praw Obywatelskich wskazał, że profilaktyka pierwotna, to jest zwiększenie wiedzy osadzonych oraz funkcjonariuszy i pracowników Służby Więziennej, w tym personelu medycznego, o drogach zakażenia i czynnikach ryzyka, o możliwościach zapobiegania zakażeniom i zachorowaniom o etiologii HCV, ma istotne znaczenie wśród działań na rzecz zmniejszenia obciążenia zdrowotnego populacji więźniów zagrożeniami związanymi z HCV. Dlatego też, zdaniem Rzecznika, zasadne byłoby stworzenie podstaw do zaplanowania długofalowej strategii przeciwdziałania zakażeniom HCV i zwalczania WZW typu C w jednostkach penitencjarnych.

W opinii Rzecznika ważne są również działania w zakresie profilaktyki wtórnej, czyli wczesne wykrywanie oraz leczenie chorych w warunkach izolacji penitencjarnej. Skuteczność tych działań zależy jednak przede wszystkim od wysokości środków finansowych, przeznaczonych na diagnostykę i leczenie WZW typu C.

Ponadto, na kanwie wpływających do Biura RPO wniosków osób przebywających w jednostkach penitencjarnych, ujawnił się problem dotyczący leczenia pacjentów wymagających hospitalizacji, którym zbliża się termin końca kary pozbawienia wolności. Wnioskodawcy twierdzą, iż otrzymują informację, że procedura leczenia nie może być włączona w warunkach więziennych, bowiem ze względu na odrębne finansowanie nie można jej przenieść po zakończeniu kary do pozawięziennej placówki. Oznacza to, że publiczna służba zdrowia nie może zapewnić ciągłości terapii bezinterferonowej choremu, który rozpoczął leczenie w ramach programu lekowego Ministra Sprawiedliwości. W takiej samej sytuacji są osoby, którym zbliża się termin nabycia uprawnień do ubiegania się o warunkowe przedterminowe zwolnienie, bądź które są zwalniane z zakładu karnego z innych powodów w trakcie leczenia. Nie ma również procedury, która miałaby na celu „włączenie” więźnia wymagającego leczenia do grupy osób oczekujących na terapię w warunkach „wolnościowych”. W ocenie Rzecznika taki stan może rodzić obawy, że chory wymagający pilnego leczenia, opuszczający więzienie, nie będzie miał zapewnionych niezbędnych, z uwagi na zachowanie zdrowia i życia, świadczeń medycznych.

Mając powyższe na uwadze, Rzecznik zwrócił się do Dyrektora Generalnego SW z prośbą o poinformowanie o obecnej sytuacji w więziennej służbie zdrowia w zakresie dostępu pacjentów zakażonych wirusem HCV oraz chorych na WZW typu C do świadczeń opieki zdrowotnej.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Zastępca Dyrektora Generalnego Służby Więziennej w piśmie z 20 lipca 2018 r. poinformował, że przy przyjęciu do jednostki penitencjarnej wszyscy osadzeni są zapoznawani z problematyką związaną z zakażeniami wirusem HIV, HBV i HCV. Zapewnił także, że opisany przez Rzecznika problem w zakresie dostępności dla pacjentów – osób pozbawionych wolności do programów zdrowotnych oraz lekowych został dostrzeżony przez Służbę Więzienną. Zdaniem Służby, zgodnie z priorytetem zachowania zdrowia i życia, niezbędne wydaje się wypracowanie wspólnie z Ministrem Zdrowia nowych rozwiązań, które pozwoliłyby zapewnić osobom osadzonym w zakładach karnych i aresztach śledczych dostęp do nowoczesnych metod leczenia oferowanych w ramach programów zdrowotnych i lekowych resortu zdrowia. Pozwoli to na zapewnienie pacjentom możliwości kontynuowania programów zarówno po przyjęciu do jednostki penitencjarnej, jak i po jej opuszczeniu.