Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia w sprawie wsparcia osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności.

W dniu 1 lipca br. weszła w życie ustawa z dnia 9 maja 2018 r. o szczególnych rozwiązaniach wspierających osoby ze znacznym stopniem niepełnosprawności. Przyjęcie tej ustawy miało stanowić realizację postulatów osób z niepełnosprawnościami i ich rodzin, w tym również protestujących w Sejmie w kwietniu i maju tego roku. Ustawa ta umożliwia osobom do 18. roku życia, u których stwierdzono ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu oraz osobom ze znacznym stopniem niepełnosprawności prawo do korzystania poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej oraz z usług farmaceutycznych udzielanych w aptekach. Wskazane wyżej osoby będą miały również możliwość korzystania ze świadczeń specjalistycznych bez konieczności uzyskania skierowania.

Rzecznik zauważył, że w toku prac nad tym aktem prawnym wielokrotnie zgłaszano obawy, że w praktyce sposób realizacji ustawy nie przyniesie oczekiwanych efektów. W uzasadnieniu projektu ustawy wskazano jedynie, że projektowane regulacje skutkować będą wydatkowaniem środków z planu finansowego Narodowego Funduszu Zdrowia i nie określono szacowanych kosztów zmian. Nie podano informacji o ewentualnym zwiększeniu środków na realizację przyznanych ustawą uprawnień z wyjątkiem zapewnienia środków na zwiększenie kwoty zobowiązania w umowie o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w zakresie rehabilitacji leczniczej. Zdaniem Rzecznika osoby z niepełnosprawnością, pomimo korzystnych dla nich rozwiązań ustawowych, mogą mieć faktycznie ograniczony dostęp do świadczeń. Istnieje zatem potrzeba przeznaczenia dodatkowych środków finansowych na wykonanie świadczeń w zakresie adekwatnym do potrzeb zdrowotnych osób z niepełnosprawnościami.

Mając powyższe na uwadze Rzecznik zwrócił się do Prezesa NFZ z prośbą o informację na temat przygotowania Funduszu i świadczeniodawców do realizacji ustawy oraz o wskazanie, jakie działania zostały podjęte w celu zapewnienia wykonania ustawy.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia w piśmie z 6 sierpnia 2018 r. poinformował, że w trybie art. 124 ust. 1 i 2 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych dokonał zmiany planu finansowego NFZ na rok 2018, w ramach której w planie finansowym w części dotyczącej oddziałów wojewódzkich NFZ zwiększono środki na koszty świadczeń opieki zdrowotnej o kwotę 999 406 tys. zł, w tym 138 500 tys. zł z przeznaczeniem na sfinansowanie nielimitowanego dostępu do refundowanych wyrobów medycznych dla osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności. Ponadto, dokonano zmiany planu finansowego NFZ na rok 2018 poprzez uruchomienie środków z rezerwy ogólnej ujętej w planie finansowym NFZ na rok 2018 z przeznaczeniem na zwiększenie kosztów świadczeń opieki zdrowotnej w łącznej kwocie 510 512 tys. zł, w tym w kwocie 225 000 tys. zł z przeznaczeniem na sfinansowanie nielimitowanej rehabilitacji leczniczej dla osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności. Dodatkowo Prezes NFZ zobowiązał Dyrektorów Oddziałów NFZ do przeprowadzenia analiz z zakresu dostępności do rehabilitacji nadanych obszarach i w przypadku stwierdzenia tzw. „białych plam” lub niedostatecznego dostępu do tych świadczeń – ogłoszenia konkursów uzupełniających na ten rodzaj świadczeń.