Wystąpienie do Przewodniczącego Sejmowej Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży Sejmu RP w sprawie zmian w systemie oceny pracy nauczyciela z dnia 2018-07-26.
Wystąpienie do Przewodniczącego Sejmowej Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży Sejmu RP w sprawie zmian w systemie oceny pracy nauczyciela
Rzecznik Praw Obywatelskich, stojąc na straży wolności i praw człowieka i obywatela określonych w Konstytucji oraz w innych aktach normatywnych, z uwagą analizuje wszelkie sygnały środowiska nauczycielskiego, dotyczące zmian w systemie oceny pracy nauczyciela.
Niepokój nauczycieli, dyrektorów i ekspertów budzą nie tylko szczegółowe kryteria oceny pracy, ale również ogólne założenia zmian systemu oceny pracy nauczyciela i dyrektora szkoły wynikające z ustawy o finansowaniu zadań oświatowych, która jednocześnie spowodowała wprowadzenie zmian w Karcie Nauczyciela.
Rzecznik wskazał, że o ile szczegółowe kryteria oceny pracy nauczyciela zostały określane w akcie wykonawczym, tj. rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej w sprawie szczegółowych kryteriów i trybu dokonywania oceny pracy nauczycieli, zakresu informacji zawartych w karcie oceny pracy, składu i sposobu powoływania zespołu oceniającego oraz trybu postępowania odwoławczego i będą wspólne dla wszystkich nauczycieli, o tyle wskaźniki oceny pracy nauczycieli, odnoszące się do spełniania poszczególnych kryteriów oceny pracy, będą różne – zależne od postanowień zaproponowanych przez dyrektora danej szkoły w regulaminie.
Jednocześnie wskaźniki oceny pracy dyrektorów szkół będą zależeć od specyfiki pracy w szkołach, wspólnej dla całego obszaru, który podlega organowi nadzoru pedagogicznego. Zgodnie ze zmianami z października 2017 r. regulaminy określające wskaźniki oceny pracy dyrektorów będą ustalać te organy nadzoru. Oznacza to, że regulaminy będą się różnić w zależności od województwa.
W opinii Rzecznika konieczne jest nie tyle uchylenie delegacji ustawowej, ile zmiana jej brzemienia – zarówno w kwestii oceny pracy nauczyciela, jak i dyrektora szkoły. Rzecznik wskazał, iż w związku z tym, że system oceny pracy nauczyciela wiązać się będzie z awansem zawodowym, dodatek o charakterze finansowym powinien być pod każdym względem jednolity dla wszystkich nauczycieli, a także niezależny od indywidualnych preferencji dyrektora szkoły. Podobne zastrzeżenia Rzecznika budzi kwestia uzależnienia wskaźników oceny pracy dyrektora szkoły od specyfiki pracy w szkołach, wspólnej dla całego obszaru, który podlega organowi nadzoru pedagogicznego. Trudno bowiem znaleźć argumenty przemawiające za potrzebą uzależnienia tych wskaźników od ewentualnych lokalnych uwarunkowań. Zdaniem Rzecznika także tę kwestię powinno regulować co najmniej rozporządzenie ministra.
Rzecznik zwrócił się z prośbą o przekazanie niniejszego stanowiska członkom Sejmowej Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz uwzględnienie powyższych uwag w toku procesu legislacyjnego.