Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Kasacja w sprawie naruszenia prawa materialnego polegającego na zastosowaniu przez Sąd ustawy obowiązującej w dacie orzekania, pomimo że w czasie popełnienia zbiegających się przestępstw obowiązywała ustawa względniejsza dla skazanego z dnia 2018-10-11.

Adresat:
Sąd Najwyższy
Sygnatura:
II.510.96.2015
Data sprawy:
2018-10-11
Rodzaj sprawy:
kasacja karna (RKK)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Karnego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Kasacja w sprawie naruszenia prawa materialnego polegającego na zastosowaniu przez Sąd ustawy obowiązującej w dacie orzekania, pomimo że w czasie popełnienia zbiegających się przestępstw obowiązywała ustawa względniejsza dla skazanego.

Porównanie regulacji – sprzed nowelizacji, jak i po niej – prowadzi, zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich, do jednoznacznych konkluzji, że Sąd Rejonowy powinien był zastosować wobec oskarżonego ustawę obowiązującą przed 8 czerwca 2010 r., jako dla niego względniejszą. Rzecznik zauważył, że w świetle art. 4 § 1 k.k. jeśli w czasie orzekania obowiązuje ustawa inna niż w czasie popełnienia przestępstwa, stosuje się ustawę nową, chyba że ustawa obowiązująca uprzednio jest dla sprawcy względniejsza. Artykuł 89 § 1 k.k. w czasie popełnienia przypisanych oskarżonemu czynów wykluczał możliwość orzeczenia w wyroku łącznym bezwzględnej kary pozbawienia wolności w wyniku połączenia kar orzeczonych, również z warunkowym zawieszeniem ich wykonania. W tym stanie rzeczy, skoro w zaskarżonym wyroku Sąd Rejonowy połączył karę ograniczenia wolności i bezwzględne kary pozbawienia wolności z karą pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania i orzekł karę łączną bezwzględnego pozbawienia wolności, to oczywistym jest, że rażąco naruszył w ten sposób art. 4 Kodeksu karnego.

 


Data odpowiedzi:
2018-12-11
Opis odpowiedzi:
Kasacja uwzględniona (wyrok z 11 grudnia 2018 r., sygn. akt III KK 627/18).
W ocenie Sądu Najwyższego w świetle art. 4 § 1 k.k. nie było dopuszczalne zastosowanie przez Sąd Rejonowy nowej ustawy, tj. art. 89 k.k. w brzmieniu obowiązującym od 8 czerwca 2010 r., z nowym § 1a, albowiem w świetle wspomnianej zmiany normatywnej stan prawny obowiązujący poprzednio, tj. w okresie dokonywania przez skazanego przestępstw, których kary objęte zostały węzłem kary łącznej, kiedy to nie przewidziano w art. 89 k.k. możliwości połączenia kary bezwzględnej pozbawienia wolności z karą pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, był niewątpliwie względniejszy dla sprawcy.