Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie funkcjonowania ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej oraz edukacji prawnej z dnia 2018-11-13.

Adresat:
Minister Sprawiedliwości
Sygnatura:
IV.510.9.2014
Data sprawy:
2018-11-13
Rodzaj sprawy:
wystąpienie o charakterze generalnym (WG)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Cywilnego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie funkcjonowania ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej oraz edukacji prawnej.

Rzecznik Praw Obywatelskich powrócił do korespondencji dotyczącej funkcjonowania ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej oraz edukacji prawnej (dalej jako: ustawa). Jak wynika z ostatnich doniesień prasowych, prawidłowe funkcjonowanie dotychczasowych punktów darmowej pomocy prawnej od 1 stycznia 2019 r. może być zagrożone.

Jako jedną z przyczyn takiego stanu rzeczy wskazano brak przepisów wykonawczych określających zasady wyłaniania organizacji pozarządowych mających prowadzić od nowego roku punkty bezpłatnego poradnictwa prawnego (projekt rozporządzenia powinien przygotować przewodniczący Komitetu ds. Pożytku Publicznego). W efekcie konkursy te (już organizowane przez starostów z uwagi na naglący, krótki termin pozostały do końca roku) prowadzone są na dotychczasowych zasadach, co budzi obawy o ich skuteczność, jeżeli okaże się, iż nowe przepisy wykonawcze będą różniły się od dotychczasowych.

W przypadku złożenia odwołania przez którąkolwiek z niewyłonionych organizacji, otwarcie punktu może zostać zablokowane. W przywołanym artykule wskazano również, iż nadal brakuje przepisów wykonawczych w sprawie sposobu udzielania i dokumentowania nieodpłatnej pomocy prawnej oraz nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego. Zgodnie z art. 13 ustawy – w brzmieniu nadanym nowelizacją z dnia 15 czerwca 2018 r.– do ich wydania zobowiązany jest Minister Sprawiedliwości. Projekt rozporządzenia nadal pozostaje na etapie prac legislacyjnych. Dodatkowo wskazano na budzące wątpliwości zapisy projektowanego rozporządzenia m.in. w zakresie wymaganego wyposażenia pomieszczenia, w którym udzielane są porady.

Rzecznik zwrócił się do Ministra z prośbą o udzielenie informacji, na jakim etapie jest przygotowanie wskazanych powyżej aktów wykonawczych oraz o odniesienie się do sygnalizowanych zastrzeżeń.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2018-12-12
Opis odpowiedzi:
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości w piśmie z 12 grudnia 2018 r. poinformował, iż w resorcie sprawiedliwości są aktualnie prowadzone zaawansowane prace legislacyjne nad projektem rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie sposobu udzielania i dokumentowania nieodpłatnej pomocy prawnej oraz nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego. Projekt ten jest po uzgodnieniach międzyresortowych, konsultacjach publicznych i opiniowaniu, na etapie przed skierowaniem wniosku o zwolnienie z obowiązku rozpatrzenia przez komisję prawniczą. Projektowane rozporządzenie ma wejść w życie z dniem 1 stycznia 2019 r.