Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Marszałka Sejmu RP w sprawie wadliwego tekstu jednolitego ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa z dnia 2018-12-05.

Adresat:
Marszałek Sejmu RP
Sygnatura:
IV.7005.12.2018
Data sprawy:
2018-12-05
Rodzaj sprawy:
wniosek o podjęcie inicjatywy prawodawczej (WGI)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Cywilnego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Wystąpienie do Marszałka Sejmu RP w sprawie wadliwego tekstu jednolitego ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa.

W związku z prowadzonymi postępowaniami dotyczącymi regulacji art. 63 ust. 2 i 3 ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa Rzecznik Praw Obywatelskich powziął wątpliwości dotyczące brzmienia tekstu jednolitego tejże ustawy i pominięcia w nim art. 63 ust. 2 i 3, mimo iż jest to norma obowiązująca – stosowana przez organy administracji publicznej oraz sądy.

Rzecznik wskazał, że ww. regulacja stanowi autonomiczną normę, determinującą sytuację prawną obywateli. Ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia stabilizacji stosunków własnościowych ukształtowanych na mocy ustawy uwłaszczeniowej z 1971 r. W chwili obecnej jednak treść tej normy nie jest zamieszczona ani w teście jednolitym ustawy, ani w obwieszczeniu Marszałka Sejmu. Sytuacja ta, w ocenie Rzecznika, narusza wyrażoną w art. 2 Konstytucji zasadę zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa i związane z nią bezpieczeństwo prawne jednostki oraz zasadę prawidłowej legislacji i określoności prawa.

W doktrynie wskazuje się, że określenie „pominięty” stosowane jest w tekstach jednolitych zarówno do oznaczania „wygasłej” jednostki systematyzacyjnej aktu normatywnego, jak i do oznaczania jednostki niewiążącej się z przedmiotem danej regulacji. Pominięcie wskazanej regulacji, bez dołączenia informacji, z jakiego powodu została pominięta, nie tylko budzi wątpliwości co do zgodności z zasadami prawidłowej legislacji i jednoznaczności tekstu prawnego, lecz – co najistotniejsze – może powodować niepewność obywatela co do prawa i tego, czy pominięcie będzie oznaczało utratę mocy obowiązującej – „wygaśnięcie” regulacji.

Rzecznik zauważył, iż w sytuacji, w której art. 63 ust. 2 i 3 ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa jest wyłączną podstawą prawną uniemożliwiającą weryfikację decyzji wydanych na gruncie ustawy uwłaszczeniowej z 1971 r., wskazane pominięcie powoduje, że sytuację prawną obywateli kształtuje przepis, którego treść nie znajduje się w żadnym z obowiązujących obecnie tekstów aktów normatywnych. Wobec powyższego, w opinii Rzecznika, pominięcie art. 63 ust. 2 i 3 ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa może powodować wątpliwości obywateli dotyczące zarówno mocy obowiązującej wskazanej regulacji, jak i treści tego unormowania.

Rzecznik zwrócił się do Marszałka Sejmu RP z prośbą o rozważenie możliwości zamieszczenia – w stosownych trybach przewidzianych w ustawie o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych – w tekście jednolitym ustawy bądź w obwieszczeniu do tekstu jednolitego pełnej treści art. 63 ust. 2 i 3 ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu: