Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Kasacja w sprawie zaniechania dokonania wszechstronnej kontroli odwoławczej z dnia 2019-01-22.

Adresat:
Sąd Najwyższy
Sygnatura:
II.511.239.2018
Data sprawy:
2019-01-22
Rodzaj sprawy:
kasacja karna (RKK)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Karnego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Kasacja w sprawie zaniechania dokonania wszechstronnej kontroli odwoławczej.

W ocenie Rzecznika Praw Obywatelskich sądy obu instancji zwróciły jedynie uwagę i przyjęły bezkrytycznie za niepodważalne zapewnienie Prokuratora Generalnego Federacji Rosyjskiej, jednak zgodnie z orzecznictwem Europejskiego Trybunału Paw Człowieka, tego rodzaju deklaracja nie może być oceniana z wyłączeniem innych dowodów w sprawie, także tych, które sygnalizują zagrożenia występujące w zakresie okrutnego, nieludzkiego i poniżającego godność człowieka traktowania osoby wydanej w związku z organizacją rosyjskiego wymiaru sprawiedliwości i nie skutkuje automatycznie eliminacją ryzyka narażania osoby wydanej na złe traktowanie. Sąd nie dysponował żadnymi dowodami, tj. oficjalnymi dokumentami międzynarodowych organów ochrony praw człowieka czy organizacji pozarządowych zajmujących się ochroną praw człowieka w Rosji. Ponadto, Rzecznik zauważył, że procedowanie Sądu Apelacyjnego razi niekonsekwencją. Z jednej strony, Sąd Apelacyjny w ślad za Sądem I instancji wskazuje, że brak jest dowodów, że podejrzany był osobą zaangażowaną w działalność polityczną i postępowanie karne jest represją za tego rodzaju działalność i nie ma podstaw do obawy, że w państwie żądającym wydania może dojść do naruszenia wolności i praw osoby wydanej, z drugiej strony akceptując zasadność oddalenia wniosków dowodowych obrony, uniemożliwia ściganemu ich przedstawienie.

Zdaniem Rzecznika, Sądy obu instancji nie wskazały powodów, które uprawniałyby do przyjęcia, że nie istnieje rzeczywiste ryzyko naruszenia praw obywatelskich i gwarancji procesowych w postępowaniu przeciwko ściganemu, bowiem nie dysponowały materiałem dowodowym który pozwoliłby na poczynienie wiarygodnych ustaleń w tym zakresie, przyjmując zapewnienia strony wzywającej za niepodważalne domniemanie. Stanowisko Sądu Apelacyjnego o prawnej dopuszczalności wydania podejrzanego jest co najmniej przedwczesne, bowiem nie zostało poprzedzone przeprowadzeniem wszystkich dostępnych w kraju dowodów, mogących przyczynić się do weryfikacji wiarygodności wyjaśnień ściganego oraz analizą całokształtu okoliczności mających znaczenie dla rozstrzygnięcia. Dopiero zgromadzenie pełnego materiału dowodowego umożliwi Sądowi orzekanie na podstawie całokształtu zgormadzonych dowodów, który zostanie poddany ocenie zgodnie z regułami art. 7 k.p.k.