Kasacja w sprawie zaniechania wyjścia poza granice i podniesione w apelacji obrońcy oskarżonego zarzuty z dnia 2019-01-28.
Kasacja w sprawie zaniechania wyjścia poza granice i podniesione w apelacji obrońcy oskarżonego zarzuty.
Aktem oskarżenia C. C. oskarżony został o to, że w okresie od 1 czerwca 2016 r. do 30 marca 2016 r. znęcał się psychicznie i fizycznie nad M. P., tj. o czyn z art. 207 § 1 k.k. (k. 207, 319). W toku wyrokowania Sąd Rejonowy procedujący w sprawie zmodyfikował opis czynu zarzucanego oskarżonemu. Ostatecznie przypisał mu w punkcie 2c wyroku popełnienie czynu zabronionego spełniającego znamiona z art. 207 § 1 k.k. wobec dwojga pokrzywdzonych. Skarga inicjująca postępowanie nie zawierała jednak wniosku o pociągnięcie C. C. do odpowiedzialności karnej w związku z dopuszczeniem się zarzucanego mu czynu również na szkodę drugiego pokrzywdzonego.
W niniejszej sprawie oskarżyciel publiczny w ogóle nie zarzucał oskarżonemu popełnienia czynu zabronionego znęcania się nad drugim pokrzywdzonym. Sąd Rejonowy pomimo braku skargi uprawnionego oskarżyciela w tym zakresie przypisał oskarżonemu to zachowanie, czyniąc to wbrew wymogom z art. 14 § 1 k.p.k. Doszło tym samym do naruszenia art. 17 ust. 1 pkt 9 k.p.k. Uchybienie to nie zostało podniesione w apelacji. Nie sanował tego również Sąd rozpoznający środek zaskarżenia, choć jest to okoliczność objęta działaniem art. 439 § 1 pkt 9 k.p.k. i powinna zostać uwzględniona z urzędu, niezależnie od granic i treści zarzutów podniesionych w apelacji.
Rzecznik Praw Obywatelskich zauważył, że granice kontroli odwoławczej zaskarżonego orzeczenia określa art. 433 k.p.k. Zakreślają je elementy w postaci granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów. W wyjątkowych wypadkach Sąd zobligowany jest jednak do rozpoznania sprawy poza ramami wyznaczonymi środkiem odwoławczym. Sąd odwoławczy musi z urzędu i niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów procedować w zakresie szerszym w wypadkach wskazanych m.in. w art. 439 § 1 k.p.k.
W ocenie Sądu Najwyższego analiza akt sprawy nie pozostawia wątpliwości, że w toku postępowania przygotowawczego C. C. przedstawiono zarzut popełnienia przestępstwa z art. 207 § 1 k.k. wyłącznie na szkodę M. P. W takim kierunku było także prowadzone postępowanie przygotowawcze. Treść aktu oskarżenia bezsprzecznie dowodzi, że C. C. został oskarżony jedynie o popełnienie czynu wyczerpującego znamiona przestępstwa określonego w art. 207 § 1 k.k. Tymczasem Sąd Rejonowy zmodyfikował opis czynu przypisanego o kolejną osobę pokrzywdzoną, w sytuacji gdy zdarzenie opisane w skardze nie odnosiło się do tej osoby. Z kolei sąd odwoławczy nie dostrzegł potrzeby wychodzenia poza granice skargi odwoławczej i korekty opisu czynu zabronionego przypisanego oskarżonemu. W tych okolicznościach przypisanie wyrokiem Sądu Rejonowego przestępstwa z art. 207 § 1 k.k. nastąpiło z naruszeniem zasady skargowości określonej w art. 14 § 1 k.p.k.