Zgłoszenie udziału w postępowaniu przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w sprawie o przyznanie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego z dnia 2019-02-26.
Zgłoszenie udziału w postępowaniu przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w sprawie o przyznanie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego.
W ocenie Rzecznika Praw Obywatelskich nie istnieje czyste, abstrakcyjne znaczenie przepisu, które mogłoby być przyjęte bez jakichkolwiek zabiegów interpretacyjnych. Nawet pozornie proste przepisy wymagają bowiem dokonywania pewnych założeń i przyjmowania pewnych definicji i konkretnego rozumienia słów i kontekstów. Zastosowanie przez organ II instancji wyłącznie wykładni gramatycznej doprowadziło do rozstrzygnięcia, które w świetle powszechnie akceptowanych wartości jest rażąco niesłuszne, niesprawiedliwe, nieracjonalne i niweczące ratio legis u.o.ś.r. Odstępstwo od sensu językowego przepisu było nie tylko prawem, ale wręcz obowiązkiem organu. Nie może zatem budzić wątpliwości, że sytuacja prawna będąca przedmiotem niniejszej skargi uzasadniała konieczność kreatywnej interpretacji przepisu art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. b u.o.ś.r. i odstąpienia od jego literalnego sensu w celu zapewnienia zgodności wykładni przepisu z Konstytucją. Zdaniem Rzecznika organ winien był zatem podjąć próbę zinterpretowania przepisu art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. b u.o.ś.r. odwołując się do aksjologicznej racjonalności ustawodawcy oraz kierując się systemowymi, celowościowymi bądź funkcjonalnymi regułami wykładni prawa.
Rzecznik zauważył, że w kwestii prawidłowości wykładni przepisu art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. b u.o.ś.r. w zakresie kumulatywnego pobierania świadczenia pielęgnacyjnego oraz innego świadczenia z tytułu sprawowania opieki nad osobą z niepełnosprawnością istnieje ugruntowane orzecznictwo sądowoadministracyjne, zgodnie z którym fakt uzyskiwania innego świadczenia opiekuńczego nie może być przeszkodą do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego. Przepis art. 27 ust. 5 u.o.ś.r. przewiduje bowiem, że w sytuacji zbiegu uprawnień do świadczenia pielęgnacyjnego i zasiłku dla opiekuna przysługuje jedno z tych świadczeń wybrane przez osobę uprawnioną. Patrząc systemowo na kwestię prawa do świadczenia pielęgnacyjnego należy wnioskować, że organy administracji całkowicie zignorowały treść art. 27 ust. 5 u.o.ś.r., co w swych skutkach doprowadziło do następstw sprzecznych z podstawowymi zasadami polskiego porządku prawnego. Ponadto, organy administracji w sprawie skarżącej działały w oderwaniu od podstawowych zasad postępowania administracyjnego, to jest zasad prowadzenia postępowania w taki sposób, aby pogłębiać zaufanie obywateli do organów państwa.
W ocenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego organy orzekające w sprawie przez błędną wykładnię oraz niewłaściwe zastosowanie regulacji prawa procesowego i materialnego najpierw wadliwie odmówiły skarżącej przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, a następnie wadliwe określiły okres, na jaki świadczenie to zostaje przyznane. Zdaniem Sądu w razie złożenia wniosku o uchylenie ostatecznej decyzji, na mocy której strona nabyła prawo, wraz z wnioskiem o przyznanie określonego prawa, którego uwzględnienie jest uzależnione od uchylenia wcześniejszej decyzji ostatecznej o nabyciu innego prawa, właściwy organ jest zobowiązany do równoległego wszczęcia postępowania nadzwyczajnego w celu uchylenia tego rodzaju ostatecznej decyzji oraz postępowania zwyczajnego w celu przyznania świadczenia, którego nabycie jest uzależnione od uchylenia wcześniejszej decyzji ostatecznej.