Skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego czynność Prezydenta Miasta w przedmiocie odmowy przyjęcia deklaracji w sprawie wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi z dnia 2019-02-28.
Skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego czynność Prezydenta Miasta w przedmiocie odmowy przyjęcia deklaracji w sprawie wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi.
Uczestniczka postępowania zamieszkuje w lokalu stanowiącym niewyodrębnioną prawnie część nieruchomości budynkowej. Pozostałą część budynku zamieszkuje jej rodzina. Z uwagi na brak konsensusu odnośnie do sposobu pozbywania się odpadów komunalnych z nieruchomości uczestniczka zwróciła się do Prezydenta Miasta, działającego przez Burmistrza Dzielnicy, w sprawie złożenia odrębnej deklaracji w sprawie wysokości opłaty i odrębne pozbywanie się odpadów komunalnych wytworzonych na tej części nieruchomości, którą włada. Organ odmówił uczestniczce złożenia deklaracji. Uzasadniając swoje stanowisko wskazał, że chociaż nie kwestionuje okoliczności, że uczestniczka włada faktycznie częścią nieruchomości, to nie jest podmiotem zobowiązanym do złożenia deklaracji w sprawie wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami. W ocenie organu, skoro część nieruchomości pozostająca w faktycznym władaniu uczestniczki nie została wyodrębniona jako odrębny przedmiot własności, obowiązki związane z gospodarowaniem odpadami komunalnymi w odniesieniu do całej ww. nieruchomości spoczywają na ujawnionym w księdze wieczystej właścicielu.
Rzecznik Praw Obywatelskich zauważył, że właścicielami nieruchomości w rozumieniu w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach są także współwłaściciele, użytkownicy wieczyści oraz jednostki organizacyjne i osoby posiadające nieruchomości w zarządzie lub użytkowaniu, a także inne podmioty władające nieruchomością. Przytoczone określenie kręgu podmiotów mogłoby rodzić szereg problemów w odniesieniu do zagospodarowania odpadów z nieruchomości, które są przedmiotem nie tylko własności, ale również innych praw rzeczowych lub obligacyjnych. Potencjalne wątpliwości ustawodawca rozstrzygnął w art. 2 ust. 2a ustawy, który stanowi, że jeżeli obowiązki wskazane w ustawie mogą jednocześnie dotyczyć kilku podmiotów spośród wskazanych w ust. 1 pkt 4, obowiązany do ich wykonania jest podmiot lub podmioty faktycznie władające nieruchomością. W takim przypadku podmioty, o których mowa w ust. 1 pkt 4, mogą w drodze umowy zawartej w formie pisemnej, wskazać podmiot obowiązany do wykonania obowiązków wynikających z ustawy.
Zdaniem Rzecznika, w świetle przytoczonych regulacji, w razie wielości podmiotów mieszczących się w wynikającym z ustawy pojęciu właściciela nieruchomości, podmioty te mogą umownie określić, który spośród nich będzie wykonywał obowiązki przypisane właścicielowi nieruchomości. Jeżeli tego nie uczynią, to wspomniane obowiązki realizuje podmiot faktycznie władający nieruchomością. W przypadku zaś, gdy nie została zawarta stosowna umowa, a podmiotów faktycznie władających nieruchomością jest wiele, obowiązki wynikające z ustawy spoczywają na każdym z nich odrębnie, ustawodawca nie przewidział bowiem odpowiedzialności solidarnej.
W ocenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego analizując zarysowany spór niniejszej sprawy uznać należało, że uczestniczka jest właścicielem w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Wskazuje na to definicja pojęcia właściciel, zawarta w tym przepisie, w której konstrukcyjnym elementem omawianego pojęcia jest stan faktycznego władania nieruchomością. Co więcej, z art. 2 ust. 2a ustawy wynika, że ustawowe obowiązki mogą jednocześnie obciążać kilka podmiotów. Ustawa w takim przypadku zaleca zawarcie umowy, w której podmioty te wskażą jeden podmiot zobowiązany do wykonania obowiązków wynikających z ustawy. Nie można jednak wykluczyć, że podmioty te nie uzgodnią wspólnych zasad gospodarowania odpadami, wskutek czego każdy z nich pozostanie zobowiązanym. Ponadto, wbrew stanowisku Prezydenta Miasta ustawodawca przewidział sytuację, gdy dla jednej nieruchomości składanych będzie więcej niż jedna deklaracja. Także w ten sposób wyraża się zasada, że koszty systemu gospodarowania odpadami komunalnymi ponosić powinien każdy, kto faktycznie wytwarza takie odpady. Z tych względów, na podstawie art. 146 § 1 i 2 Ppsa, Sąd stwierdził bezskuteczność zastosowanej wobec skarżącej odmowy przyjęcia deklaracji w sprawie wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, a nadto uznał uprawnienie uczestniczki do złożenia takiej deklaracji.