Zgłoszenie udziału w postępowaniu przed Sądem Rejonowym w sprawie o niezamieszczeniu danych nieletniej uczestniczki powstępowania w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym z dnia 2019-03-11.
Zgłoszenie udziału w postępowaniu przed Sądem Rejonowym w sprawie o niezamieszczeniu danych nieletniej uczestniczki powstępowania w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym.
Rodzice nieletniej uczestniczki postępowania zwrócili się do Biura Rzecznika Praw Obywatelskich z wnioskiem o pomoc w usunięciu wpisu ich córki z Rejestru Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym. O tym, że orzeczenie sądu może skutkować wpisem do urzędowego rejestru jako osoby niebezpiecznej dla otoczenia, uczestnicy postępowania nie mieli świadomości. Informacja o takim skutku nie jest umieszczana w sentencji orzeczenia, a skutek ten następuje z mocy prawa - tj. z mocy art. 6 i art. 9 ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym. Osoby, których wpis dotyczy, w szczególności sam nieletni, dowiadują się o tym po fakcie, z zawiadomienia o dokonaniu wpisu z założenia zatem już po uprawomocnieniu orzeczenia. W toku postępowania nie są więc na żadnym jego etapie informowane o tak dolegliwym środku. Nie mają więc możliwości podjęcia skutecznej ochrony przysługujących im praw.
W ocenie Rzecznika sytuacja taka narusza konstytucyjne prawo obywatela do sądu. Jednocześnie brak rzetelnej informacji o procedurach, którym obywatel jest poddany, narusza wynikającą z Konstytucji zasadę zaufania obywatela do państwa i tworzonego przez nie prawa. Tego typu "proceduralne pułapki" zastawiane na obywateli przez niejasne przepisy procesowe są konsekwentnie piętnowane w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego jako poważne naruszenie zasad demokratycznego państwa prawa.
Zdaniem Rzecznika nieletnia w sposób oczywisty nie stanowi tak poważnego zagrożenia dla bezpieczeństwa publicznego, że konieczne jest informowanie osób trzecich o jej danych wrażliwych. Zastosowanie szczególnego środka ochrony przeciwdziałającego zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym, tak drastycznie ingerujących w konstytucyjne prawa obywateli, jest wobec nieletniej oczywiście niecelowe. Środki te w tej konkretnej sytuacji w sposób oczywisty nie spełnią swojej funkcji, natomiast ich głównym celem stanie się nadmierna represja w stosunku do nieletniej. Ponadto, konieczne jest uwzględnienie osobistej sytuacji nieletniej, w stosunku do której zostało wydane orzeczenie o niepełnosprawności. Z akt sprawy wynika, że nieletnia pozostaje w stałym leczeniu psychiatrycznym i terapii psychologicznej i jest leczona z powodu nadpobudliwości psychoruchowej oraz mieszanych zaburzeń rozwojowych, z możliwym podłożem depresyjnym. To te okoliczności mogły leżeć u źródeł dokonywania przez nią inkryminowanych czynów, z których, jak wynika z materiału dowodowego, nie zdawała ona sobie do końca sprawy. Materiał dowodowy sprawy jednoznacznie przemawia za tym, że nieletnia nie stanowi żadnego zagrożenia dla otoczenia, a co więcej, sama wymaga pomocy ze względu na stan jej zdrowia.