Kasacja w sprawie wydania wyroku nakazowego w sytuacji, gdy nie zostały wyjaśnione wszystkie okoliczności popełnionego czynu z dnia 2019-04-02.
Kasacja w sprawie wydania wyroku nakazowego w sytuacji, gdy nie zostały wyjaśnione wszystkie okoliczności popełnionego czynu.
Sąd Rejonowy uznał obwinionego za winnego tego, że działając wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami, dokonał wyrębu drzew sosnowych w celu przywłaszczenia, lecz zamierzonego czynu nie osiągnął z uwagi na spłoszenie przez właściciela lasu, czym spowodował straty o wartości 75,44 zł. Za ten czyn,, Sąd wymierzył mu grzywnę w wysokości 500 zł. oraz orzekł na rzecz pokrzywdzonego nawiązkę w kwocie 150,88 zł. Ponadto, Sąd orzekł przepadek na rzecz Skarbu Państwa pilarki spalinowej.
Rzecznik Praw Obywatelskich zauważył, że w myśl art. 93 § 2 k.p.w. orzekanie w postępowaniu nakazowym, a więc na posiedzeniu bez udziału stron, może nastąpić, jeżeli okoliczności czynu i wina obwinionego nie budzą wątpliwości. Zasadniczo tryb nakazowy przewidziany został przez ustawodawcę do najbardziej oczywistych przypadków, gdy materiał dowodowy jest tak jednoznaczny, że nie nasuwa żadnych istotnych wątpliwości co do winy, jak i okoliczności popełnienia zarzucanego czynu.
Tymczasem, w realiach niniejszej sprawy nie można jednoznacznie stwierdzić czyją własnością była pilarka spalinowa, której przepadek orzeczono na rzecz Skarbu Państwa. Obwiniony w swoich wyjaśnieniach stwierdził, że pilarka jest własnością jego ojca, a następnie posługiwał się stwierdzeniem „moja piła spalinowa”. Zebrany materiał dowodowy nie daje zatem ostatecznego rozstrzygnięcia do kogo należała pilarka spalinowa, a co w przypadku orzekania przepadku jest istotne. Przepadek przedmiotów niebędących własnością sprawcy wykroczenia można orzec tylko wtedy, gdy przepis szczególny tak stanowi. Art. 120 k.w. nie przewiduje przepadku rzeczy służących do popełnienia wykroczenia niebędących własnością sprawcy. Zatem, bez ostatecznego rozstrzygnięcia kwestii własności pilarki spalinowej, nie można było orzec jej przepadku na rzecz Skarbu Państwa.
W ocenie Sądu Najwyższego, Sąd Rejonowy nie dysponował materiałem dowodowym pozwalającym na uznanie, że kwestia własności zabezpieczonej w toku postępowania pilarki spalinowej jest oczywista. Sprowadzał się on do wyjaśnień obwinionego, które w tym zakresie nie były konsekwentne i jednoznaczne. Bez wyjaśnienia tych wątpliwości Sąd Rejonowy nie powinien rozstrzygać o przepadku przedmiotu, gdyż w przypadku wykroczenia z art. 120 § 1 kodeksu wykroczeń orzeczenie tego środka karnego było możliwe wyłącznie w stosunku do przedmiotu będącego własnością sprawcy. Tym samym brak było podstaw do rozpoznania sprawy w trybie nakazowym.