Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Zastępcy Dyrektora Generalnego Służby Więziennej w sprawie zasad wydawania skazanym kopii ich ocen okresowych.

W Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich badana była sprawa osadzonego, któremu odmówiono wydania kopii oceny okresowej postępów w resocjalizacji. Osadzony zaskarżył decyzję dyrektora zakładu karnego, jednak sąd penitencjarny utrzymał ją w mocy. W uzasadnieniu postanowienia sąd wskazał, że projekt oceny okresowej nie jest opinią w rozumieniu przepisów k.k.w. Jak wynika z orzeczenia, skazany został jednak zapoznany z treścią oceny okresowej, a także pouczony o możliwości złożenia żądania sprostowania, usunięcia informacji nieprawdziwych, niepełnych lub zebranych w sposób sprzeczny z ustawą.

Rzecznik stoi na stanowisku, że projekt oceny okresowej postępów w resocjalizacji jest opinią, a zarazem podsumowaniem pewnego etapu odbywania kary pozbawienia wolności oraz przebiegu procesu resocjalizacji i niewątpliwie stanowi podstawę decyzji podejmowanych wobec skazanego. Dlatego też skazany ma prawo zapoznać się z oceną okresową, a - na swój wniosek - powinien otrzymać jej kopię. Dyrektor zakładu karnego może jedynie żądać od skazanego opłaty za usługę wykonania kopii tego dokumentu.

W ocenie Rzecznika wydawanie skazanym kopii sporządzonych ocen okresowych ma szczególne znaczenie w przypadku skazanych, którzy odbywają karę pozbawienia wolności w systemie programowanego oddziaływania i systemie terapeutycznym.

Postulowanym przez Rzecznika rozwiązaniem byłoby wprowadzenie przez dyrektorów jednostek penitencjarnych praktyki przekazywania skazanym odbywającym karę pozbawienia wolności w systemie programowanego oddziaływania oraz w systemie terapeutycznym projektu oceny okresowej w formie pisemnej, zawierającego odpowiednio indywidualny program oddziaływania albo indywidualny program terapeutyczny i ocenę jego realizacji.

Rzecznik zwrócił się z prośbą o wprowadzenie w jednostkach penitencjarnych jednolitej praktyki w zakresie wydawania na wniosek skazanego kopii sporządzanych o nim opinii. Poprosił również o przeanalizowanie wskazanej w niniejszym piśmie propozycji dotyczącej wydawania kopii projektu opinii okresowej skazanym odbywającym karę w systemie programowanego i terapeutycznego oddziaływania, bez ponoszenia kosztów kopiowania dokumentu oraz o poinformowanie o podjętych decyzjach.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Zastępca Dyrektora Generalnego Służby Więziennej w piśmie z 10 czerwca 2019 r. poinformował, że skierował pismo do Dyrektorów Okręgowych Służby Więziennej ujednolicające politykę wydawania na wniosek skazanego kopii sporządzanych o nim opinii. Zaznaczył, że ustawodawca w art. 102 pkt 9 k.k.w. sprecyzował, że skazany ma prawo do zapoznawania się z opiniami sporządzanymi przez administrację zakładu karnego, stanowiącymi podstawę podejmowania wobec niego decyzji. Jednocześnie Zastępca Dyrektora Generalnego SW podkreślił, że najważniejszym aspektem pracy z osadzonymi jest ukierunkowanie ich na uczenie samodzielności. Opracowując Indywidualne Programy Oddziaływania lub Terapeutyczne wychowawcy motywują skazanych do podjęcia aktywności własnej. Wyręczanie ich w każdej sytuacji i tworzenie iluzji, że w warunkach wolnościowych będą tak samo traktowani, może bowiem prowadzić do frustracji w sytuacji zderzenia z rzeczywistością, jaką zastaną w środowisku zewnętrznym po opuszczeniu zakładu karnego.