Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Odwołanie od decyzji Starosty w przedmiocie nałożenia obowiązku ograniczenia negatywnego oddziaływania na środowisko z dnia 2019-04-08.

Adresat:
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Sygnatura:
V.7203.45.2018
Data sprawy:
2019-04-08
Rodzaj sprawy:
przystąpienie do postępowania administracyjnego (PA)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Administracyjnego i Gospodarczego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Odwołanie od decyzji Starosty w przedmiocie nałożenia obowiązku ograniczenia negatywnego oddziaływania na środowisko.

Starosta, działając na podstawie art. 362 ust. 1 pkt 1 Prawa ochrony środowiska, nałożył na Gminny Ośrodek Kultury obowiązek ograniczenia negatywnego oddziaływania na środowisko i jego zagrożenia, tj. emisji hałasu, powstającej w wyniku cyklicznych imprez muzycznych poprzez bezwzględne stosowanie się do zapisów Rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku nieprzekraczania dopuszczalnych norm emisji hałasu w stosunku do sąsiednich działek. Jednocześnie stwierdził, że nałożony obowiązek powinien być realizowany podczas cyklicznych imprez muzycznych. W uzasadnieniu swojego rozstrzygnięcia organ stwierdził, że w oparciu o uzyskane wyniki kontroli Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska ustalił, że wskutek opisanej działalności przekraczane są dopuszczalne poziomy emisji hałasu do środowiska.

Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich, choć poczynione przez organ w sprawie ustalenia faktyczne nie budzą wątpliwości, do rozstrzygnięcia sprawy zastosował on błędnie art. 362 ust. 1 p.o.ś., podczas gdy wydane orzeczenie powinien był oprzeć na innym przepisie prawa materialnego, tj. art. 115a p.o.ś. Z tego względu, zaskarżona decyzja powinna zostać wyeliminowana z obiegu prawnego i zastąpiona decyzją spełniającą wszystkie wymogi ostatniego z przywołanych przepisów. Ustawodawca odmiennie ukształtował bowiem sankcje związane z nieprzestrzeganiem decyzji o ograniczeniu negatywnego oddziaływania na środowisko i decyzji o dopuszczalnych poziomach emisji hałasu. W przypadku tej pierwszej, jedynym w zasadzie środkiem „przymuszającym” podmiot korzystający ze środowiska do przestrzegania obowiązujących norm emisji hałasu jest egzekucja administracyjna wydanej decyzji. Z uwagi na przedmiot tej decyzji, w grę wchodzi przy tym w zasadzie jeden środek egzekucyjny w postaci grzywny w celu przymuszenia. W przypadku zaś decyzji z art. 115a p.o.ś. wachlarz środków służących wymuszeniu przestrzegania przez podmiot korzystający ze środowiska jego obowiązków jest dużo bogatszy, bo oprócz egzekucji administracyjnej obejmuje również administracyjne kary pieniężne, a także, jako środek „ostateczny”, wstrzymanie użytkowania instalacji.

 


Data odpowiedzi:
2019-07-12
Opis odpowiedzi:
Stanowisko nieuwzględnione (decyzja z 12 lipca 2019 r., sygn. akt SKO-4220/25/19).
W ocenie Samorządowego Kolegium Odwoławczego przepis art. 362 Prawa ochrony środowiska winien zostać zastosowany dopiero wtedy, gdy przy niewątpliwym stwierdzeniu spełnienia wszystkich przesłanek w nim określonych, wobec danego stanu rzeczy negatywnie oddziałującego na określone elementy środowiska naturalnego, nie można zastosować regulacji szczególnych. Niemniej jednak powyższe nie kwalifikuje się do wydania rozstrzygnięcia o charakterze reformatoryjnym. Tego typu decyzja wydana może zostać w sytuacji, gdy uchyla się zaskarżoną decyzję w całości albo w części i w tym zakresie orzeka co do istoty sprawy. Zmiana ta nie będzie zatem dotyczyła sytuacji skorygowania podstawy prawnej wydanej decyzji. Co istotne, aktualne orzecznictwo sądów administracyjnych różnicuje kwestie dotyczące wskazania podstawy prawnej wydawanej decyzji. Podstawę prawną decyzji stanowi przytoczenie przepisów prawa materialnego, na których organ opiera rozstrzygnięcie danej sprawy co do jej istoty, jak również powołanie stosownych, mających szczególny związek z wydaniem decyzji, przepisów proceduralnych. W orzecznictwie podkreśla się jednak, że przez brak podstawy prawnej należy rozumieć to, że dana decyzja rzeczywiście nie posiada podstawy prawnej, a nie to, że jej nie wymienia czy wymienia niewłaściwy przepis. W razie wskazania w podstawie prawnej decyzji niewłaściwego przepisu nie mamy do czynienia ani z rażącym naruszeniem prawa, ani z brakiem podstawy prawnej.