Zgłoszenie udziału w postępowaniu przed Naczelnym Sądem Administracyjnym w sprawie skargi kasacyjnej Ministra Finansów od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 2019-04-23.
Zgłoszenie udziału w postępowaniu przed Naczelnym Sądem Administracyjnym w sprawie skargi kasacyjnej Ministra Finansów od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.
Minister Rozwoju i Finansów zobowiązał Powiat do zwrotu nienależnie uzyskanej kwoty części oświatowej subwencji ogólnej za rok 2015 w wysokości 931 845 zł. Organ uznał za nieprawidłowe wykazanie w Systemie Informacji Oświatowej według stanu na dzień 30 września 2014 r. jako wychowanków Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego osób, które do tego dnia nie pojawiły się w placówce. Doprowadziło to w ocenie organu do zawyżenia przyznanej powiatowi części oświatowej subwencji ogólnej na rok 2015. Zdaniem organu wychowankiem korzystającym z zakwaterowania jest osoba przyjęta do ośrodka i z dniem przyjęcia wpisana do księgi wychowanków, a zatem moment przyjęcia do ośrodka należy utożsamiać z faktycznym przybyciem do tego ośrodka. Tymczasem w ocenie Powiatu decyzja o przyjęciu nieletniego do ośrodka następuje w chwili skierowania i wpisania do księgi wychowanków. Jest to uzasadnione koniecznością zagwarantowania nieletniemu skierowanemu do ośrodka miejsca i opieki, co wiąże się z kosztami zatrudnienia pracowników i przygotowania obiektu.
Wojewódzki Sąd Administracyjny uchylił zaskarżoną decyzję. W ocenie Sądu zaskarżona decyzja została oparta na błędnej wykładni pojęcia "wychowanek". Sąd zwrócił uwagę, że do 2012 r. Ministerstwo Edukacji Narodowej zajmowało stanowisko, że ośrodek jest zobowiązany do rezerwowania przez określony czas miejsca dla nieletniego, mogącego w każdej chwili pojawić się w ośrodku i potwierdzało w ten sposób prawo do subwencjonowania tego okresu. Zmiana wykładni pojęcia "wychowanek" dokonana przez organy państwowe wynikała zdaniem sądu z polityki fiskalnej państwa. Sporna kwota subwencji, uznana za pobraną w nadmiernej wysokości, została zaś wykorzystana zgodnie z jej zasadniczym przeznaczeniem, sfinansowano nią koszty związane z zarezerwowaniem miejsca dla nieletniego w MOW.
W ocenie Rzecznika Praw Obywatelskich konieczność zapewnienia wychowankowi warunków mieszkaniowych, wyżywienia, jak i całodobowej opieki wychowawcy powinna przemawiać za wnioskiem, że korzystanie z zakwaterowania rozpoczyna się z chwilą skierowania do ośrodka, a nie z chwilą faktycznego przybycia. Koszty z tym związane są bowiem ponoszone przez placówki, jeszcze przed przybyciem nieletnich. Rzecznik nie podziela więc stanowiska, iż zróżnicowanie wysokości subwencji ze względu na realizowane zadania powinno uzasadniać, że jako wychowankowie korzystający z zakwaterowania mogą być wykazani wyłącznie wychowankowie faktycznie przebywający w ośrodku. Zdaniem Rzecznika Powiat miał prawo uznać, że skoro MEN nie kwestionowało prawidłowości wpisów dokonanych w SIO, to kwota subwencji obliczona w oparciu o wpisane dane została określona w sposób prawidłowy. Wydatkowanie środków z subwencji nastąpiło więc w zaufaniu do przepisów prawa i dotychczasowych działań organów centralnych.
Naczelny Sąd Administracyjny uchylił zaskarżony wyrok oraz oddalił skargę kasacyjną. Naczelny Sąd Administracyjny uznając, że istota sprawy w części uchylonej zaskarżonym wyrokiem jest dostatecznie wyjaśniona, uwzględnił skargę kasacyjną Ministra i rozpoznał skargę Powiatu. Skargę tę oddalił, gdyż okazała się ona niezasadna z uwagi na wadliwość prezentowanej przez ten Powiat wykładni pojęcia wychowanka skierowanego do ośrodka opiekuńczego lub wychowawczego, rzutującej również na wadliwe zastosowanie prawa materialnego przez tenże Powiat. Mając powyższe na uwadze Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 188 p.p.s.a. uchylił zaskarżony wyrok i oddalił skargę Powiatu.