Skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego oddalający skargę na decyzję Rady ds. Uchodźców o odmownie nadania statusu uchodźcy i odmowie przyznania ochrony uzupełniającej z dnia 2019-04-25.
Skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego oddalający skargę na decyzję Rady ds. Uchodźców o odmownie nadania statusu uchodźcy i odmowie przyznania ochrony uzupełniającej.
Skarżący zwrócił się do Szefa Urzędu ds. Cudzoziemców z wnioskiem o przyznanie mu ochrony międzynarodowej. Wniosek ten uzasadnił prześladowaniami, jakich doświadczyć miał w kraju pochodzenia z powodu wyznawanej religii oraz poglądów politycznych. Szef Urzędu odmówił nadania cudzoziemcowi statusu uchodźcy i odmówił objęcia go ochroną uzupełniającą uznając, że nie zachodzi w jego przypadku uzasadniona obawa przed prześladowaniem w kraju pochodzenia oraz nie istnieje rzeczywiste ryzyko doznania w kraju pochodzenia poważnej krzywdy. Szef Urzędu uznał przy tym za niewiarygodną przedstawioną przez cudzoziemca wersję wydarzeń, które zmusiły go do wyjazdu z kraju pochodzenia i które, według relacji cudzoziemca, miałaby powodować dla niego realne zagrożenie.
Po rozpatrzeniu odwołania złożonego przez pełnomocniczkę cudzoziemca Rada do Spraw Uchodźców uchyliła w całości rozstrzygniecie Szefa Urzędu, odmówiła nadania statusu uchodźcy, odmówiła udzielenia cudzoziemcowi ochrony uzupełniającej, odmówiła nadania statusu uchodźcy małżonce oraz małoletnim dzieciom cudzoziemców, ale jednocześnie udzieliła ww. członkom rodziny skarżącego ochrony uzupełniającej. Powodem, z którego skarżący nie otrzymał statusu uchodźcy, było stwierdzenie przez Radę ds. Uchodźców wystąpienia przesłanek negatywnych przyznania ochrony międzynarodowej, określonych w art. 19 ust. 1 pkt 3 lit. a i b w związku z ust. 2 ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Rada oparła powyższą tezę na informacjach niejawnych dotyczących cudzoziemca, przekazanych przez Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego.
Wojewódzki Sąd Administracyjny oddalił skargę wniesioną przez skarżącego. W swoim orzeczeniu sąd całkowicie zignorował natomiast fakt przystąpienia przez Rzecznika Praw Obywatelskich do toczącego się postępowania. Sąd w żaden sposób nie ustosunkował się do pisma procesowego Rzecznika i nie odniósł się do zgłoszonych przez niego zarzutów, a nawet nie wymienił tych zarzutów w tzw. części historycznej uzasadnienia, opisującej stan faktyczny i prawny sprawy, poprzestając w tym zakresie wyłącznie na przytoczeniu zarzutów ze skargi cudzoziemca oraz krótkiej informacji o odpowiedzi na tę skargę, udzielonej przez Radę ds. Uchodźców. W konsekwencji sąd nawet pośrednio nie odniósł się do przedstawionej przez Rzecznika argumentacji podważającej kompletność, a nawet wewnętrzną spójność ustaleń faktycznych poczynionych w niniejszej sprawie przez Radę ds. Uchodźców.
Rzecznik Praw Obywatelskich zauważył, że zgodnie z art. 141 § 4 p.p.s.a., uzasadnienie wyroku sądu administracyjnego powinno zawierać zwięzłe przedstawienie stanu sprawy, zarzutów podniesionych w skardze, stanowisk pozostałych stron, podstawę prawną rozstrzygnięcia oraz jej wyjaśnienie. Wymienione w przepisie elementy składowe uzasadnienia wyroku, integralnie ze sobą powiązane, stanowią rękojmię, że sąd dołożył należytej staranności przy podejmowaniu rozstrzygnięcia w danej sprawie. Nieodniesienie się przez sąd do szeregu zarzutów wymienionych w piśmie procesowym Rzecznika Praw Obywatelskich oraz rażąca wręcz ogólnikowość oceny sądu do co prawidłowości działań Rady ds. Uchodźców w zakresie ustalania stanu faktycznego sprawy powodują, że wydane w niniejszej sprawie orzeczenie nie spełnia wymogów określonych w ww. przepisie.
W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku w ogóle nie zostało przedstawione stanowisko Rzecznika Praw Obywatelskich, co nasuwa uzasadnione wątpliwości czy Sąd pierwszej instancji zapoznał się z tym stanowiskiem. Zdaniem NSA uzasadnienie wyroku, pośród wielu innych funkcji, ma także zapewnić możliwość poznania sposobu postępowania sądu, które doprowadziło go do takiego, a nie innego rozstrzygnięcia. Zwięzłe przedstawienie w uzasadnieniu wyroku stanowisk stron jest dowodem na to, że sąd z tymi stanowiskami się zapoznał i w związku z tym uwzględnił je przy wydaniu orzeczenia. Brak jakiegokolwiek przedstawienia stanowiska stron może oznaczać, że sąd ze stanowiskami stron nie zapoznał się. To z kolei może nasuwać przypuszczenie, że gdyby się zapoznał to może wynik sprawy byłby inny. Powyższe dowodzi, że naruszenie przez Sąd pierwszej instancji art. 141 § 4 p.p.s.a. mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.