Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Kasacja w sprawie wydania przez Sąd odwoławczy orzeczenia, utrzymującego w mocy postanowienie Sądu I instancji o zarządzeniu wykonania warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności, po upływie terminu z dnia 2019-04-26.

Adresat:
Sąd Najwyższy
Sygnatura:
II.511.796.2018
Data sprawy:
2019-04-26
Rodzaj sprawy:
kasacja karna (RKK)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Karnego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Kasacja w sprawie wydania przez Sąd odwoławczy orzeczenia, utrzymującego w mocy postanowienie Sądu I instancji o zarządzeniu wykonania warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności, po upływie terminu.

W Kodeksie karnym istnieje rozgraniczenie wykonalności postanowień o zarządzeniu wykonania warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności w zależności od podstawy prawnej wydania, tj. obligatoryjnego albo fakultatywnego zarządzenia wykonania kary. W pierwszym przypadku zastosowanie ma norma ogólna - art. 9 § 3 k.k.w., zgodnie z którą postanowienie o zarządzeniu wykonania kary staje się wykonalne z chwilą wydania, przed upływem okresu wskazanego w art. 75 § 4 k.k., choćby nieprawomocnego postanowienia o zarządzeniu wykonania kary pozbawienia wolności, chyba że sąd wydający postanowienie albo sąd powołany do rozpoznania zażalenia, wstrzyma jego wykonanie. W drugim przypadku mamy do czynienia z normą szczególną - art. 178 § 5 k.k.w. zgodnie z którą postanowienia wydane na podstawie art. 75 § 2 i 3 k.k. stają się wykonalne z chwilą ich uprawomocnienia.

Rzecznik Praw Obywatelskich wskazał, że w niniejszej sprawie podstawą zarządzenia wykonania kary był art. 75 § 2 k.k., a więc dla dochowania terminu z art. 75 § 4 k.k. decydujący jest moment uprawomocnienia się postanowienia o zarządzeniu wykonania kary. Sąd Okręgowy orzekł w dniu 13 czerwca 2018 r., czyli 8 dni po upływie 6 miesięcznego okresu. Nie mógł więc orzec o utrzymaniu w mocy postanowienia Sądu Rejonowego o zarządzeniu wykonania kary pozbawienia wolności, czym rażąco naruszył art. 75 § 4 k.k.

 


Data odpowiedzi:
2019-10-30
Opis odpowiedzi:
Kasacja uwzględniona (postanowienie z 30 października 2019 r., sygn. akt II KK 148/19).
Sąd Najwyższy zauważył, że o ile sąd orzekający w tej sprawie w pierwszej instancji był uprawniony do wydania postanowienia na podstawie przepisu art. 75 § 2 Kodeksu karnego, uczynił to bowiem w dniu 4 grudnia 2017 r., a więc jeszcze w okresie 5 lat próby, który upływał w dniu 5 grudnia 2017 r., o tyle sytuacja wyglądała odmiennie w dacie orzekania przez Sąd odwoławczy, który orzekał w dniu 13 czerwca 2018 r. Upływ 6 miesięcy od zakończenia okresu próby stosownie do treści art. 75 § 4 k.k. uniemożliwiał zarządzenie wykonania kary warunkowo zawieszonej. W tej sytuacji Sąd odwoławczy, orzekając po upływie okresu, powinien był uchylić postanowienie Sądu I instancji i umorzyć postępowanie wykonawcze.