Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Kasacja w sprawie wydania wyroku nakazowego, podczas gdy w świetle dowodów dołączonych do wniosku o ukaranie, zarówno wina, jak i okoliczności czynu zarzucanego obwinionemu budziły poważne wątpliwości z dnia 2018-04-20.

Adresat:
Sąd Najwyższy
Sygnatura:
II.510.360.2018
Data sprawy:
2018-04-20
Rodzaj sprawy:
kasacja karna (RKK)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Karnego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Kasacja w sprawie wydania wyroku nakazowego, podczas gdy w świetle dowodów dołączonych do wniosku o ukaranie, zarówno wina, jak i okoliczności czynu zarzucanego obwinionemu budziły poważne wątpliwości.

Sąd Rejonowy uznał obwinionego za winnego tego, że jako właściciel baru, hałasem wyrażającym się w głośnym odtwarzaniu muzyki zakłócał spokój mieszkańcom okolicznych budynków i za to wymierzył mu karę grzywny w wysokości 1000 zł.

Rzecznik Praw Obywatelskich zauważył, że orzekanie w postępowaniu nakazowym może nastąpić, jeżeli okoliczności czynu i wina obwinionego nie budzą wątpliwości. Rozstrzyganie na posiedzeniu, bez udziału stron, możliwe jest tylko wtedy, gdy ów brak wątpliwości ma oparcie w załączonym do wniosku o ukaranie, a uznanym przez Sąd za ujawniony, materiale dowodowym. Brak wskazanych wątpliwości oznacza, że nie ma ich zarówno odnośnie sprawstwa danego czynu, jak i winy obwinionego, z uwzględnieniem zarówno jego wyjaśnień, jak i innych dowodów przeprowadzonych w toku czynności wyjaśniających. Ponadto, w orzecznictwie i doktrynie wskazuje się wręcz, że nie należy orzekać wyrokiem nakazowym, gdy obwiniony nie przyznaje się do winy i przedstawia odmienne okoliczności zdarzenia.

Jak wynika z materiału dowodowego uzyskanego w toku czynności wyjaśniających, obwiniony nie przyznał się do popełnienia zarzuconego mu wykroczenia. Ponadto, z materiału dowodowego zgromadzonego w toku czynności wyjaśniających, dołączonego do wniosku o ukaranie, nie wynika, aby odtwarzana muzyka w lokalu zakłócała spokój mieszkańcom okolicznych budynków, co zostało przypisane obwinionemu w zaskarżonym wyroku. Zdaniem Rzecznika zeznania świadka nie są wystarczające do stwierdzenia bez żadnych wątpliwości, że zachowanie obwinionego mogło zostać potraktowane jako czyn, o którym mowa w art. 51 § 1 Kodeksu wykroczeń. Zeznania tego świadka powinny zostać zweryfikowane przez inne dowody. Niestety, w toku czynności wyjaśniających oskarżyciel publiczny nie przesłuchał w ogóle pokrzywdzonego bądź pokrzywdzonych zgłaszających interwencję, jak również mieszkańców okolicznych budynków na okoliczność, czy muzyka odtwarzana w pubie była dla nich głośna, uciążliwa i zakłócała im spokój. W toku czynności wyjaśniających nie ustalono również, czy natężenie hałasu było takie, aby uznać je za zakłócanie spokoju.

 


Data odpowiedzi:
2019-05-22
Opis odpowiedzi:
Kasacja uwzględniona (wyrok z 22 maja 2019 r., sygn. akt IV KK 219/18).
W ocenie Sądu Najwyższego orzekanie w postępowaniu nakazowym możliwe jest jedynie wtedy, gdy okoliczności czynu i wina obwinionego nie budzą wątpliwości. Ziszczenie się wskazanego warunku wymaga zatem dokonania ustaleń, w świetle których zaistnienie czynu zabronionego jako wykroczenia, sprawstwo oraz wina obwinionego nie budzą wątpliwości. Brak owych wątpliwości musi wynikać z załączonych do wniosku o ukaranie, a uznanych przez sąd za ujawnione, materiałów dowodowych. Tymczasem z materiału dowodowego uzyskanego w toku czynności wyjaśniających w niniejszej sprawie wynika, że obwiniony nie przyznał się do popełnienia zarzuconego mu wykroczenia. Nadto, zeznania jedynego świadka nie są wystarczające do stwierdzenia bez żadnych wątpliwości, że zachowanie obwinionego mogło zostać potraktowane jako czyn, o którym mowa w art. 51 § 1 k.w. Zeznania tego świadka powinny zostać zweryfikowane przez inne dowody. Sąd Najwyższy zauważył, że w toku czynności wyjaśniających oskarżyciel publiczny nie przesłuchał w ogóle pokrzywdzonego bądź pokrzywdzonych zgłaszających interwencję, a ponadto, we wniosku o ukaranie, nie wskazano żadnych pokrzywdzonych.